ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΕΣΣΑΣ ΑΥΓΕΡΙΝΟΥ, ΜΕΛΟΥΣ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ (ΔΑΣ) ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΙΘΑΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΠΟΥ ΔΙΝΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΔΙΚΤΥΟ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΜΑΔΑ ΤΟΥ ENTER4 ALL- ERASMUS +21-23

Αθήνα, 7.11.23

Λήψη συνέντευξης: Γεωργιόπουλος Νικόλαος, συνεργάτης του ΔΙΚΤΥΟΥ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΑΣ  ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ για το πρόγραμμα ENTER4ALL

ΕΡΩΤΗΣΗ

Κυρία Αυγερινού, έχει αναφερθεί ως πρόβλημα ανάπτυξης της επιχειρηματικής πρωτοβουλίας των προσφύγων, μεταξύ άλλων, η έλλειψη κεφαλαίων . Ποια είναι η άποψή σας;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Θα ήθελα κατ’ αρχήν να ορίσουμε την λέξη «πρόσφυγας», που χρησιμοποιήσατε στην ερώτησή σας και θα χρησιμοποιούμε εφεξής. Στην συνέντευξη αυτή θα μας απασχολήσουν οι πολίτες τρίτων χωρών με άδεια παραμονής στην χώρα σε ισχύ.

Σ’ αυτό το στάδιο, που είτε θα μείνουν προσωρινά στη χώρα είτε μείνουν μόνιμα στη χώρα,οι ανάγκες αυτών των πολιτών αφορούν στην αποταμίευση, αποστολή χρημάτων στην πατρίδα, ικανοποίηση καταναλωτικών αναγκών (έπιπλα ηλεκτρικές συσκευές), αυτοαπασχόληση (μικρά καταστήματα και επιχειρήσεις) και κατά συνέπεια για να καλυφθούν απαιτούν ίδιους και ξένους οικονομικούς πόρους. Είναι το πιο δύσκολο στάδιο γιατί οι προσφερόμενες λύσεις είναι περιορισμένες, οι περισσότερες εκτός τραπεζικού συστήματος και αυτό επειδή δεν πληρούν τα τραπεζικά κριτήρια χρηματοδότησης.

Συνεχίζοντας, πρέπει να παραδεχτούμε ότι πράγματι ένα από τα προβλήματα που αναφέρουν οι πρόσφυγες ως παράγοντα ανασταλτικό της ανάπτυξης της επιχειρηματικής πρωτοβουλίας τους στην χώρα υποδοχής είναι η έλλειψη κεφαλαίων και μάλιστα ξένων κεφαλαίων, είτε δάνεια είτε επιχορηγήσεις. Και το αναφέρουν ως πρωταρχικό και κυριότερο παράγοντα. Δεν είναι ωστόσο.

Αν ξεπεραστούν άλλα σημαντικά προβλήματα όπως η γλώσσα, προέχει η έρευνα αγοράς και ανταγωνισμού, η οποία θα επιβεβαιώσει την ανάγκη της αγοράς για το προϊόν ή την υπηρεσία που θέλουν να προωθήσουν και να βιοποριστούν.

Μπορεί να έχουν εμπειρία στο επιχειρείν και μάλιστα επιτυχημένα στην χώρα προέλευσης και το προϊόν ή υπηρεσία τους να κάλυπτε τα κενά της εκεί αγοράς και άρα να ήταν επιτυχημένοι επιχειρηματίες, ωστόσο εδώ είναι άλλη η αγορά και οι συνθήκες της.

Πρωταρχικό λοιπόν είναι να διερευνήσουν και να επιβεβαιώσουν ότι η αγορά έχει τα ίδια κενά με αυτά της χώρας προέλευσης και το προϊόν ή υπηρεσία θα τύχουν της αποδοχής των πελατών .

Φυσικά η ίδια αντίληψη επικρατεί και στους γηγενείς επιχειρηματίες.

ΕΡΩΤΗΣΗ

΄Εστω ότι ξεκινούν ορθολογικά και η έρευνα αγοράς επιβεβαιώνει την ζήτηση στο προϊόν ή την υπηρεσία τους. Ποιες είναι οι πιθανές λύσεις προκειμένου ένας πρόσφυγας να χρηματοδοτήσει την επιχειρηματική του πρωτοβουλία?

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Όταν αναφερόμαστε σε επιχειρηματικές πρωτοβουλίες προσφύγων κατανοούμε ότι αναφερόμαστε σε πολύ μικρούς και μικρούς επιχειρηματίες και αυτοαπασχολουμένους. Οι χρηματοδοτικές λύσεις που υπάρχουν στη χώρα για τους ντόπιους μικροεπιχειρηματίες, οι ίδιες σχεδόν εξυπηρετούν και τους πρόσφυγες, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων χρηματοδοτικών δράσεων που απευθύνονται ευθέως σε πολίτες τρίτων χωρών με άδεια παραμονής σε ισχύ. Ενδεικτικά παραθέτουμε χρηματοδοτικές λύσεις, που, κατά την ημερομηνία συνέντευξης, ισχύουν.

1. Προγράμματα Δ.Υπ.Α. που απευθύνονται ευθέως σε πολίτες τρίτων χωρών με νόμιμη άδεια παραμονής σε ισχύ καθόλη την διάρκεια της δράσης, όποτε αυτά προκηρύσσονται.

2. Προγράμματα Δ.Υπ.Α. που δεν απευθύνονται ευθέως, αλλά δεν αποκλείουν πολίτες τρίτων χωρών με νόμιμη άδεια παραμονής σε ισχύ, όποτε αυτά προκηρύσσονται.

3. Προγράμματα κρατικών ενισχύσεων όπως προγράμματα ΕΣΠΑ, Περιφερειακά Προγράμματα, Ταμείο Ανάκαμψης, προγράμματα ενίσχυσης κοινωνικών επιχειρήσεων, που είτε απευθύνονται ευθέως είτε δεν απευθύνονται ευθέως, αλλά δεν αποκλείουν πρόσφυγες, όποτε αυτά προκηρύσσονται.

4. Μικροπιστώσεις από Ιδρύματα Μικροπιστώσεων όπως AFI MICROFINANCE, MICROSMART, Ταμείο Μικρών Δανείων Αγροτικής Επιχειρηματικότητας. Δεν απευθύνονται ευθέως, αλλά δεν αποκλείουν πρόσφυγες.

5. Πλατφόρμες οικονομικής και συμβουλευτικής υποστήριξης επιχειρηματικών πρωτοβουλιών, όπως THE PEOPLES’ TRUST, IOCC κ.λ.π. Δεν απευθύνονται ευθέως, αλλά δεν αποκλείουν πρόσφυγες.

6. Διεθνείς πλατφόρμες πληθοδανεισμού (crowfunding) (πληροφορίες βλ. www.startupnation.gr).

7. Τυχόν προγράμματα από διεθνείς οργανισμούς΄(Ύπατη Αρμοστεία κ.λ.π.) που θα απευθύνονται ειδικά στη χρηματοδότηση των επιχειρηματικών πρωτοβουλιών προσφύγων.

8. Αποταμίευση προσωπική και οικογενειακή των πολιτών τρίτων χωρών.
9. Τραπεζικά προϊόντα διευκόλυνσης της ρευστότητας, όπως προεξόφληση επιταγών/συναλλαγματικών/παραγγελιών ή προγράμματα χρηματοδοτικής μίσθωσης, στην περίτπωση που οι πρόσφυγες πληρούν τα κριτήρια συνεργασίας.

Εναλλακτικά:

1. Συμμετοχή σε κοινωνικές επιχειρήσεις ως μέλη.
2. Χρήση θερμοκοιτίδων επιχειρηματικότητας.
3. Τεχνικές διαχείρισης ρευστότητας.
4. Προγράμματα βράβευσης επιχειρηματικών σχεδίων.
5. Συνεργατικοί σχηματισμοί μεταξύ προσφύγων.

ΕΡΩΤΗΣΗ

Ποιές είναι οι προϋποθέσεις προκειμένου ένας πρόσφυγας να χρηματοδοτήσει την επιχειρηματική του πρωτοβουλία?

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Όπως αναφέραμε παραπάνω οι περισσότερες χρηματοδοτικές δράσεις αφορούν και σε ντόπιους επιχειρηματίες και σε πρόσφυγες επιχειρηματίες. ΄Ετσι και οι προϋποθέσεις χρηματοδότησης αφορούν και στους δύο ιδιαίτερα ως προς τον κίνδυνο που αναλαμβάνουν οι χρηματοδότες .

ΕΡΩΤΗΣΗ

Πριν προχωρήσουμε ας εξηγήσουμε λίγο καλύτερα την έννοια κίνδυνος της επιχείρησης

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Βεβαίως. Κάθε χρηματοδότης (τράπεζα, ίδρυμα μικροπιστώσεων, κ.λ.π., κυρίως χρηματοδότες/φορείς που έχουν μετόχους και είναι υπόλογοι σ’ αυτούς) αναλαμβάνει κινδύνους χορηγώντας χρηματοδότηση, κυριότερος των οποίων είναι ο πιστωτικός κίνδυνος, δηλαδή με απλά λόγια ο κίνδυνος να μην επιστραφεί ποτέ όλο ή μέρος της χρηματοδότησης. Τον κίνδυνο αυτό ο χρηματοδότης προσπαθεί να μειώσει κλιμακώνοντας διαφορετικές ενέργειες και διαδικασίες όπως :

α)αξιολογεί την επιχείρηση ή το επιχειρηματικό σχέδιο αν δεν έχει λειτουργήσει ακόμη η επιχείρηση,

β)την κατατάσσει σε κατηγορίες κινδύνου για κάθε μια από τις οποίες εκτιμά τον κίνδυνο και θέτει ειδική τιμολόγηση, δηλαδή διαφορετικό επιτόκιο στη χρηματοδότηση ή προμήθειες,

γ)λαμβάνει και μια πρόσθετη πηγή εξόφλησης της χρηματοδότησης , τις λεγόμενες εξασφαλίσεις, που μπορεί να είναι κάποιο φερέγγυο φυσικό πρόσωπο ως εγγυητής, ακίνητα, χρηματικά ποσά, ομόλογα, επιταγές πελατών της επιχείρησης κ.λ.π.

 Συνεχίστε  την απάντησή σας , στην προηγούμενη ερώτηση, για τις  προϋποθέσεις προκειμένου ένας πρόσφυγας να χρηματοδοτήσει την επιχειρηματική του πρωτοβουλία.

Ιδιαίτερα για τους πολίτες τρίτων χωρών απαιτείται άδεια διαμονής σε ισχύ και για όλους τα κάτωθι:

1. Εγγραφή στο μητρώο ανέργων (όπου απαιτείται)
2. Φορολογικά, ασφαλιστικά, οικονομικά στοιχεία (όταν υπάρχουν ), ΑΦΜ, ΕΦΚΑ,
3. Βιώσιμο επιχειρηματικό σχέδιο
4. Συνοπτική παρουσίαση
5. ΄Ιδια συμμετοχή, όπου απαιτείται
6. Εξασφαλίσεις, όπου απαιτούνται

ΕΡΩΤΗΣΗ

Τι σημαίνει βιώσιμο επιχειρηματικό σχέδιο?

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Με απλά λόγια τα έσοδα από την πώληση προϊόντων/υπηρεσιών να είναι περισσότερα από τα έξοδα που απαιτούνται για την δημιουργία των πωλούμενων προϊόντων/υπηρεσιών διαχρονικά.

Οι πωλήσεις των προϊόντων/υπηρεσιών να είναι επαναλαβανόμενες και μάλιστα το κόστος απόκτησης και διατήρησης ενός πελάτη να είναι κατά πολύ λιγότερο από τα έσοδα πουέχει η επιχείρηση από τον πελάτη αυτό.

Για να αποδειχτούν αυτά το επιχειρηματικό σχέδιο θα πρέπει να αποτυπώνει την έρευνα αγοράς και ανταγωνισμού, το προϊόν και τα χαρακτηριστικά του, την τιμή πώλησης, πως θα προωθηθεί, σε ποιους πελάτες, την στρατηγική επικοινωνίας και μάρκετινγκ, πως θα λειτουργεί η επιχείρηση για να πετύχει τους στόχους της και το χρηματοοικονομικό σχέδιο (παραδοχές /προβλέψεις - κόστος αρχικής επένδυσης – επενδύσεις, οικονομικά αποτελέσματα - ταμειακές ροές, οικονομικοί δείκτες)κ.λ.π.

ΕΡΩΤΗΣΗ

Τα παραπάνω ίσως φαίνονται τεχνοκρατικά για τους πρόσφυγες, αλλά είναι και προαπαιτούμενα και για μια βιώσιμη επιχείρηση και για το αίτημα σε χρηματοδότες με πιθανότητες να γίνει αποδεκτό. Υπάρχει βοήθεια από τον φορέα Δίκτυο Αλληλέγγυας Συμβουλευτικής στο θέμα αυτό;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Το Δίκτυο Αλληλέγγυας Συμβουλευτικής (ΔΑΣ) και στο πλαίσιο του προγράμματος ENTER4ALL, αλλά και στο πλαίσιο του σκοπού και των στόχων του, υποστηρίζει τους πρόσφυγες με mentoring, εκπαίδευση, ενημέρωση για τις δυνατότητες απασχόλησής τους και δικτύωσής τους με επιχειρήσεις και λοιπούς φορείς (Επιμελητήρια, Δ.Υπ.Α., Δήμοι κ.λ.π.) και με την σύνταξη και διάθεση επιχειρηματικού οδηγού για τις διαδικασίες έναρξης επιχειρήσεων και τους συνεργαζόμενους στην Ελλάδα φορείς, πάντα με εθελοντική απασχόληση των μελών του.

Σας ευχαριστώ για τον χρόνο σας

Ευχαριστώ και εγώ

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΔΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΛΥΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ / ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΠΟΥ ΕΝΤΟΠΙΣΤΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ -ΜΕΝΤΟΡΕΣ ΤΟΥ ΔΑΣ   ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ENTER4ALL - ERASMUS +

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ με την ΝΤΟΥΛΙΑ ΘΕΟΔΩΡΑ, ΠΡΟΕΔΡΟ ΤΟΥ ΔΑΣ,ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΥ 

 Η συνέντευξη πραγματοποιήθηκε από τον : Γεωργιόπουλο Νικόλαο, συνεργάτη του ΔΑΣ.

1 η ΕΡΩΤΗΣΗ

ΚΥΡΙΑ ΝΤΟΥΛΙΑ, ΩΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ,ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΟΥ  ΔΑΣ  ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ENETER4ALL?

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Το ΔΑΣ ως εταίρος στο πρόγραμμα ENETER4ALL, τόσο με τους εξωτερικούς συνεργάτες , όσο και με τους Εθελοντές - Μέντορες  μέλη του, προσέφερε τα εξής:

o ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΟΔΗΓΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΊΕΣ ΕΝΑΡΞΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΣΥΝΕΡΓΑΖΌΜΕΝΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΜΕ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ ΦΟΡΕΙΣ

o ΟΚΤΩ (8) ΑΠΟ ΤΑ 24 ΥΛΙΟΠΟΙΗΘΕΝΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

o ΟΚΤΩ (8) ΑΠΟ ΤΑ 24 ΥΛΙΟΠΟΙΗΘΕΝΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ

o MENTORING ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

o ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ, ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ , ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΚΟΤΗΤΑΣ

o ΣΥΝΕΧΗ ΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

o ΔΙΚΤΥΩΣΗ ΜΕ ΑΛΛΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ (50+ , ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ , ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ , ΔΗΜΟ ΑΘΗΝΑΣ , ΕΕΤΑ ΔΗΜΟΥ ΑΘΗΝΑΣ)

o ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΤΩΝΝ ΕΠΩΦΕΛΟΥΜΕΝΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΘΕΜΑΤΑ

o ΔΙΑΘΕΣΗΣΗ ΤΟΥΠΑΡΑΧΘΕΝΤΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ

o ΕΥΡΕΙΑ ΔΙΑΧΥΣΗ ΟΛΩΝ ΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝ στο ευρύτερο κοινό για την παρακολούθησή τους και off line μέσα από ανάρτησή τους στα social media και στο site του ΔΑΣ http://www.collaborativeterranet.gr

Παράλληλα το ΔΑΣ προχώρησε σε μια  ΧΟΡΗΓΙΑ ΣΤΗΝ ΕΝΩΣΗ ΟΥΚΡΑΝΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ για την κάλυψη εξόδων κατασκήνωσης στην Ελλάδα για παιδάκια από την Ουκρανία.

2 η ΕΡΩΤΗΣΗ

ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ /ΥΠΟΔΕΙΞΕΙΣ ΤΟΥ ΔΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΛΥΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ , ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ / ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΠΟΥ ΕΝΤΟΠΙΣΤΗΚΑΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ENTER4ALL?

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Σύμφωνα με το mentoring που παρεσχέθη στα πλαίσια του προγράμματος Ε4Α (στα σεμινάρια δικτύωσης και σε face to face συναντήσεις του ΔΑΣ με επωφελούμενες/ους) και σύμφωνα με την 1η ΕΚΘΕΣΗMENTORING του ΔΑΣ), οι υποδείξεις / προτάσεις ανά διατυπωμένο από τις/ τους επωφελούμενες/ους πρόβλημα είναι οι κάτωθι:

1ο Πρόβλημα

1. Οι ωφελούμενες δεν γνωρίζουν τη γλώσσα της χώρας υποδοχής (Ελλάδα), γεγονός που εμποδίζει την ενσωμάτωση / ενεργοποίηση τους στον κοινωνικό / επιχειρηματικό τομέα  της χώρας υποδοχής, παρότι η εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας και του κοινωνικού και πολιτισμικού πλαισίου της χώρας αποτελούν ένα βασικό εργαλείο για την ομαλή ένταξη στην ελληνική κοινωνία και την πρόσβασή  στην αγορά εργασίας.

Προτεινόμενη λύση:

Προτείνουμε οι μετανάστες και πρόσφυγες να κάνουν μαθήματα ελληνικής γλώσσας σε κάποιους φορείς, οι οποίοi παράλληλα παρέχουν και μαθήματα γενικής εκπαίδευσης ενηλίκων:

α) Στα Κέντρα Ένταξης Μεταναστών των Δήμων

Τα Κέντρα Ένταξης Μεταναστών (K.E.M.), παρέχουν όχι μόνο μαθήματα ελληνικής γλώσσας (επίπεδο Α1 και Α2) και στοιχείων ελληνικής ιστορίας και ελληνικού πολιτισμού, αλλά και κύκλους μαθημάτων πληροφορικής, καθώς και εξατομικευμένες συνεδρίες επαγγελματικής συμβουλευτικής για την προώθηση της πρόσβασης στην αγορά εργασίας.

Αυτή τη στιγμή λειτουργούν Κ.Ε.Μ. σε έντεκα (11) δήμους της Ελλάδας.

β)Εκπαιδευτικά Κέντρα Ένταξης του Προγράμματος HELIOS

Εκπαιδευτικά Κέντρα Ένταξης του Προγράμματος HELIOS που υλοποιεί ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης, παρέχουν μαθήματα ένταξης (για αυτούς που είναι γεγραμμένοι στο πρόγραμμα HELIOS) άνω των 16 ετών.

Όσοι είναι ήδη εγγεγραμμένοι/ες στη δημόσια εκπαίδευση δε μπορούν να

πάρουν μέρος στο πρόγραμμα.

Τα μαθήματα ένταξης αφορούν σε μαθήματα μη τυπικής εκπαίδευσης, τα οποία περιλαμβάνουν την εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας, στοιχείων ελληνικού και ευρωπαϊκού πολιτισμού (πολιτισμικός προσανατολισμός), καθώς και την ενίσχυση των δεξιοτήτων που θα ενισχύσουν την ετοιμότητα σας προς εργασία και την ανάπτυξη/ενίσχυση δεξιοτήτων

ζωής (life skills).

Περισσότερα για το Πρόγραμμα HELIOS στον ακόλουθο σύνδεσμο :

https://migration.gov.gr/migration-policy/integration/draseis-koinonikis- entaxis-se-ethniko-epipedo/programma-helios/

  και στην διεύθυνση:Δωδεκανήσου 6, 17 456, Άλιμος, Αθήνα, Email: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. ,Website: https://greece.iom.int

γ) Κέντρα Δια Βίου Μάθησης του ΥΠΕΠΘ

Στα Κέντρα Δια Βίου Μάθησης (ΚΔΒΜ) που υπάγονται στο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, μπορούν να κάνουν μαθήματα ενήλικες ενήλικας ανεξάρτητα από το φύλο, το μορφωτικό επίπεδο, τη χώρα καταγωγής, τη θρησκεία, τον τόπο διαμονής σας και την ηλικία, με μόνη προϋπόθεση το ενδιαφέρον για γνώση και ενεργό συμμετοχή. 

 Ιδιαίτερη μέριμνα λαμβάνεται για τα μέλη ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, τους μετανάστες και τους κατοίκους απομακρυσμένων – δυσπρόσιτων περιοχών.

Εκτός από μαθήματα ελληνικών οι ενήλικες μπορούν να παρακολουθήσουν μαθήματα: οικονομίας, επιχειρηματικότητας, ποιότητα ζωής, περιβάλλον, νέες τεχνολογίες, γλώσσα και επικοινωνία, κοινωνικές δεξιότητες και δράσεις, πολιτισμός  και τέχνη, συμβουλευτική γονέων, προγράμματα ευάλωτων κοινωνικά ομάδων και ελληνομάθεια για μετανάστες.

Πληροφορίες:

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ (ΤΟΥ ΥΠΕΠΘ)

Αχαρνών 417 και Κοκκινάκη, 111 43 Αθήνα

Email: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

Website: http://kentradiaviou.gr/

δ)Διδασκαλείο της Νέας Ελληνικής Γλώσσας

Το Διδασκαλείο της Νέας Ελληνικής Γλώσσας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, παρέχει σε ομογενείς, αλλοδαπούς, παλιννοστούντες και συζύγους Ελλήνων πολιτών, οι οποίοι είναι κάτοχοι τίτλου σπουδών τουλάχιστον δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, προγράμματα διδασκαλίας της νέας ελληνικής ως δεύτερης ξένης γλώσσας, την πιστοποίηση του επιπέδου Β2 της Νέας Ελληνικής Γλώσσας (για όσους ενδιαφέρονται καθώς και για τους υποψήφιους αλλοδαπούς φοιτητές των ελληνικών ΑΕΙ) και την επαφή των αλλοδαπών σπουδαστών με τομείς και θέματα του ελληνικού πολιτισμού.

Πληροφορίες:

Πανεπιστημιούπολη, 157 84 Ζωγράφου

This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

Website: http://www.greekcourses.uoa.gr/

ε) Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, εποπτεύεται απευθείας από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων και συνεργάζεται με τα συναρμόδιο Υπουργείο Εξωτερικών, έχει ως σκοπό την ενίσχυση και προώθηση της ελληνικής γλώσσας εντός και εκτός της Ελλάδας καθώς και την οργάνωση της διδασκαλίας της σε αλλοδαπούς και ομογενείς.

Πληροφορίες:

Καραμαούνα 1 και Πλατεία Σκρα, 551 32 Καλαμαριά Θεσσαλονίκη

Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

Εξετάσεις Ελληνομάθειας: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

https://www.greek-language.gr/certification/index.html

στ)Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις

Κάποιες Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις ή/και άλλοι φορείς και διεθνείς οργανισμοί, φορείς συλλογικής εκπροσώπησης μεταναστών παρέχουν μαθήματα ελληνικής γλώσσας καθώς και προγράμματα μη τυπικής και γενικής εκπαίδευσης ενηλίκων, όπως ενδεικτικά εδώ: 

BABEL – Χαρτογράφηση υπηρεσιών ACCMR – Κέντρο Συντονισμού για θέματα μεταναστών και προσφύγων του Δήμου Αθηναίων Refugee.Info 

ζ) Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας του ΙΝΕΔΙΒΙΜ (ΥΠΕΠΘ)

Όσοι έχουν συμπληρώσει το δέκατο όγδοο (18) έτος της ηλικίας τους και έχουν απολυτήριο Δημοτικού αλλά δεν έχουν ολοκληρώσει την υποχρεωτική εννιάχρονη εκπαίδευση και επιθυμούν να αποκτήσουν απολυτήριο Γυμνασίου, μπορούν να εγγραφούν στα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας. Σε κάθε Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας, μπορεί να λειτουργούν τμήματα προετοιμασίας για τη συμμετοχή στις εξετάσεις απόκτησης απολυτηρίου Γυμνασίου, αλλά και προπαρασκευαστικά τμήματα εκμάθησης ελληνικής γλώσσας για μετανάστες και πρόσφυγες.

Πληροφορίες:

Αχαρνών 417 και Κοκκινάκη, 111 43 Αθήνα

This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

http://kentradiaviou.gr/

2ο  Πρόβλημα

Οι ωφελούμενες δεν γνωρίζουν τα οφέλη από την αξιοποίηση των Κέντρων Ένταξης Μεταναστών

Προτεινόμενη λύση:

Υπάρχει η δυνατότητα πρόσβασης, και ηλεκτρονικά, στα Κέντρα Ένταξης Μεταναστών (ΚΕΜ) των Δήμων, για νόμιμα διαμένοντες πολίτες τρίτης χώρας, δικαιούχους διεθνούς προστασίας (κάτοχοι Άδειας Διαμονής Ενιαίου Τύπου),αιτούντες άσυλο (κάτοχοι Δελτίου Αιτούντος Διεθνή Προστασία).

Πληροφορίες:

https://migration.gov.gr/migration-policy/integration/draseis-koinonikis-entaxis-se-ethniko-

epipedo/kentra-entaxis-metanaston/

Αποστολή των Κ.Ε.Μ.

H πληροφόρηση, εξυπηρέτηση και παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών σε πολίτες τρίτων χωρών. H ανάπτυξη συνεργασιών και δικτυώσεων για τη διασύνδεση των ωφελούμενων με υπηρεσίες και προγράμματα κοινωνικής ένταξης.

H υλοποίηση δράσεων ένταξης για την προώθηση της κοινωνικής συνοχής.

Παρεχόμενες Υπηρεσίες των Κέντρων Ένταξης Μεταναστών

• Ενημέρωση, εξυπηρέτηση, συμβουλευτική στήριξη για θέματα ένταξης και
• δικτύωσης μεταναστών.
• Συνεργασία και παραπομπή αιτημάτων σε άλλες σχετικές δομές, υπηρεσίες και φορείς (Σ.Ε.Μ., Συλλόγους Μεταναστών/Δικαιούχων Διεθνούς Προστασίας, ΜΚΟ, Κοινωνικές Υπηρεσίες).
• Μαθήματα, όπως: ελληνικής γλώσσας και στοιχείων ελληνικής ιστορίας και ελληνικού πολιτισμού, διαπολιτισμικές δράσεις με έμφαση τη συνύπαρξη παιδιών και νέων αλλοδαπών και γηγενών και δράσεις για την προώθηση της πρόσβασης των μεταναστών και δικαιούχων διεθνούς προστασίας στην αγορά εργασίας.
• Πληροφόρηση για νομικά ζητήματα που τους αφορούν και σχετίζονται με τη νόμιμη διαμονή τους στη χώρα (π.χ. άδειες διαμονής, δελτίο πρόσφυγα, έκδοση ΑΜΚΑ).
• Κοινωνικό-ψυχολογική στήριξη και ιδιαίτερα σε ευάλωτες ομάδες πολιτών τρίτων χωρών (π.χ. γυναίκες, παιδιά).Μάθηση παιδιών μεταναστών/δικαιούχων διεθνούς προστασίας προσχολικής και σχολικής ηλικίας.Ευαισθητοποίηση της τοπική κοινωνία για θέματα ξενοφοβίας, ρατσισμού και εμπορίας ανθρώπων.Στήριξη  της συμμετοχής των πολιτών τρίτων χωρών σε ομάδες, σε συλλόγους και σε διαπολιτισμικές οργανώσεις.
• Συνεργασία και παραπομπή  αιτημάτων
• Διάγνωσηπροβλημάτων και παραπομπή  σε εξειδικευμένες δομές / υπηρεσίες (Ξενώνες αστέγων, κακοποιημένων γυναικών, θυμάτων εμπορίας ανθρώπων, δομές για ΑμΕΑ και ψυχικής υγείας, βρεφονηπιακοί και παιδικοί σταθμοί, στοχευμένες δράσεις για μετανάστες/ πρόσφυγες δομές παροχής βασικών αγαθών, δομές παροχής συσσιτίων, κοινωνικά φαρμακεία, ΚΗΦΗ, δημοτικά ιατρεία κ.ά.).
• Παραπομπή αιτημάτων και συνεργασία για ένταξη των ομάδων-στόχου σε προγράμματα εκμάθησης γλώσσας, κατάρτισης, απασχόλησης, αναγνώρισης δεξιοτήτων και τίτλων από αλλοδαπή. 
• Συνεργασία με την τοπική αγορά εργασίας για απόκτηση πρόσβασης μέσω συμβουλευτικής και υπηρεσιών συνοδείας (mentoring schemes).

Τα Κ.Ε.Μ. στελεχώνονται από:

• Διαπολιτισμικό μεσολαβητή, για μετανάστες/αιτούντες και δικαιούχους διεθνούς προστασίας, ο οποίος έχει γνώση των εθνικών/πολιτισμικών χαρακτηριστικών των μεταναστευτικών / προσφυγικών κοινοτήτων καθώς και της γλώσσας τους.
• Κοινωνικό Λειτουργό, εξειδικευμένο σε θέματα μεταναστών / μειονοτήτων ή / και κοινωνικού αποκλεισμού.
• Νομικό, με ειδίκευση σε θέματα μεταναστευτικού και εργατικού δικαίου.
• Ψυχολόγο, με ειδίκευση σε μετατραυματικό “stress” και στις ψυχικές ανάγκες ευάλωτων ατόμων (π.χ. γυναίκες, παιδιά, ΑμΕΑ).

3 ο Πρόβλημα

Δυσκολίες στην πρόσβαση στην αγορά εργασίας (για τους Ουκρανούς μετανάστες και πρόσφυγες), παρά την ύπαρξη σχετικής οδηγίας της Ε.Ε.Γενικά η πρόσβαση στη Αγορά εργασίας είναι δύσκολη για μετανάστες και πρόσφυγες,οι οποίοι εργάζονται πολλές φορές στην μαύρη αγορά , χωρίς ασφαλιστική κάλυψη.

Ειδικότερα για τους Ουκρανούς μετανάστες και πρόσφυγες, η κατάσταση είναι η κάτωθι:

Ύπαρξη ιστοσελίδας της Ελληνικής Κυβέρνησης για τα άτομα που εγκαταλείπουν την Ουκρανία και την πρόσβαση τους στην αγορά εργασίας – και στην Ουκρανική γλώσσα!

https://eu-solidarity-ukraine.ec.europa.eu/information-people-fleeing-war- ukraine/fleeing-ukraine-access-jobs_el

ΥΠΟΔΕΙΞΗ ΔΑΣ

Πρόσβαση στην αγορά εργασίας για άτομα που εγκαταλείπουν την Ουκρανία:

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα:

 https://eu-solidarity-ukraine.ec.europa.eu/information- people-fleeing-war-ukraine/fleeing-ukraine-access-jobs_el  ,

«Τα πρόσωπα που απολαύουν προσωρινής προστασίας και εκείνα που απολαύουν επαρκούς προστασίας βάσει του εθνικού δικαίου θα πρέπει να είναι σε θέση να ασκούν μισθωτή ή ανεξάρτητη δραστηριότητα. Θα πρέπει επίσης να είναι επιλέξιμα για επαγγελματική κατάρτιση και να απολαύουν ίσης μεταχείρισης με τους εργαζομένους στα κράτη μέλη, όσον αφορά την αμοιβή και τους λοιπούς όρους.»

Η Ευρωπαϊκή πολιτική

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνεργάζεται με διάφορους φορείς, συμπεριλαμβανομένων των ουκρανικών αρχών και της διασποράς, για να εξασφαλίσει την ταχεία και αποτελεσματική ένταξη των δικαιούχων προσωρινής προστασίας στην αγορά εργασίας. Όπως υπενθυμίζεται στις κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την πρόσβαση στην αγορά εργασίας, την επαγγελματική κατάρτιση και την εκπαίδευση ενηλίκων των ατόμων που διαφεύγουν τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, υπάρχουν διάφορα διαθέσιμα εργαλεία σε επίπεδο ΕΕ που μπορούν να στηρίξουν τον σκοπό αυτόν.

Μπορούν πλέον να αντιστοιχίσουν τις δεξιότητές τους με κενές θέσεις εργασίας χάρη στην πιλοτική διαδικτυακή δεξαμενή ταλέντων της ΕΕ, την οποία δρομολόγησε η Επιτροπή σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Αρχή Εργασίας. Επιπλέον, μπορούν να αποκτήσουν νέες γλώσσες και βασικές ψηφιακές δεξιότητες μέσω των δικτύων του συμφώνου για τις δεξιότητες.

Η ουκρανική γλώσσα προστέθηκε στην εργαλειοθήκη δεξιοτήτων της ΕΕ για υπηκόους τρίτων χωρών, για να διευκολυνθούν οι ουκρανοί που ζητούν εργασία ή που επιθυμούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους. 

Η Επιτροπή δημοσίευσε σύσταση για τη διευκόλυνση της αναγνώρισης των ακαδημαϊκών και επαγγελματικών προσόντων που αποκτήθηκαν στην Ουκρανία στην ΕΕ. 

Η Επιτροπή δημιούργησε έναν κόμβο πόρων για να βοηθήσει τόσο τους Ουκρανούς που ζητούν βοήθεια για την αναγνώριση των προσόντων τους όσο και άλλους που χρειάζονται βοήθεια για την ερμηνεία τους. Επίσης, η Επιτροπή, σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και με τα κράτη μέλη της ΕΕ, προέβη σε σύγκριση μεταξύ του ουκρανικού και του ευρωπαϊκού πλαισίου επαγγελματικών προσόντων.

Η Επιτροπή εξακολουθεί να στηρίζει τις δημόσιες υπηρεσίες απασχόλησης στα κράτη μέλη, οι οποίες διαδραματίζουν καίριο ρόλο στον καθορισμό ενεργητικών πολιτικών για την αγορά εργασίας, ώστε να αξιοποιηθούν όσο το δυνατόν καλύτερα οι δεξιότητες τωννεοαφιχθέντων.

Επίσης, μέσω διαφόρων ταμείων της ΕΕ, παρέχει στήριξη για μέτρα όπως η πρακτική άσκηση, τα μαθήματα γλωσσών, η παροχή συμβουλών, και η επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση. 

Πληροφορίες της Ε.Ε για την ανεύρεση εργασίας από τους Ουκρανούς στα κράτη- μέλη της ΕΕ. Παράλληλα, διατίθεται ο ισότοπος Information for people fleeing the war in Ukraine, για αναζήτηση εργασίας. δίνονται οι παρακάτω πληροφορίες, στα πλαισιοα του προγράμματος

EU Talent Pool Pilot.

Σχετικά sites:

For more information on temporary protection in the EU and related rights check the

following link: Information for people fleeing the war in Ukraine

https://eures.ec.europa.eu/eu-talent-pool-pilot_en

Χώρες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα EU Talent Pool Pilot.

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ- ΠΡΟΤΑΣΗ ΔΑΣ

1. Η Ελλάδα δεν συμμετέχει ακόμα στο πρόγραμμα EU Talent Pool Pilot. Υπάρχει ανάγκη Θεσμικής παρέμβασης και επίλυσης του προβλήματος.
2. Παράλληλα οι μετανάστες και πρόσφυγες μπορούν να έχουν πρόσβαση στα προγράμματα της ΔΥΠΑ (πρώην ΟΑΕΔ) Βλ.  ttps://www.dypa.gov.gr/proghrammata-anoikhta

4ο Πρόβλημα (των Ουκρανών προσφύγων)

Μη αναγνώριση στην Ελλάδα των ακαδημαϊκών και επαγγελματικών προσόντων των ατόμων Ουκρανών προσφύγων που διαφεύγουν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, παρά την σύσταση –Οδηγία της Ε.Ε για την δυνατότητά τους να αποκτήσουν πρόσβαση σε θέσεις εργασίας στην ΕΕ

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε σύσταση σχετικά με την αναγνώριση των ακαδημαϊκών και επαγγελματικών προσόντων των ατόμων που διαφεύγουν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία Η εν λόγω σύσταση θα παράσχει στις αρχές των κρατών μελών καθοδήγηση και πρακτικές συμβουλές για τη διασφάλιση ταχείας, δίκαιης και ευέλικτης διαδικασίας αναγνώρισης.

https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/el/ip_22_2296

Ενδεικτικά προτεινόμενα Ευρωπαϊκά εργαλεία

https://www.schooleducationgateway.eu/el/pub/latest/news/recognition-qualifications-ua.htm

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΔΑΣ

Μια δυσκολία που μπορεί να προκύψει κατά την αξιολόγηση των τίτλων σπουδών ενός πρόσφυγα είναι η έλλειψη εγγράφων. Στην σύσταση της 5ης Απριλίου 2022 σχετικά με την αναγνώριση των προσόντων των ατόμων που προσπαθούν να ξεφύγουν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να ελέγχουν πρώτα αν μπορούν να λάβουν από τις ουκρανικές αρχές αξιόπιστη επιβεβαίωση των αποκτηθέντων προσόντων.

Η σύμβαση αναγνώρισης της Λισαβόνας (άρθρο 7) προβλέπει πρόσθετες προσπάθειες στο πλαίσιο αυτό. Υπάρχουν πολλά διαθέσιμα εργαλεία, μεταξύ των οποίων:

το έργο REACT —Refugees and Recognition (Πρόσφυγες και Αναγνώριση) στο πλαίσιο του Erasmus+  το εγχειρίδιο αναγνώρισης του Ευρωπαϊκού Χώρου (για κατευθυντήριες γραμμές για όλες τις πτυχές της αναγνώρισης των ξένων τίτλων σπουδών και για την αναγνώριση των τίτλων προσόντων των προσφύγων, το ευρωπαϊκό διαβατήριο επαγγελματικών προσόντων για τους πρόσφυγες του Συμβουλίου της Ευρώπης , είναι πρόγραμμα αξιολόγησης των ατόμων που δεν έχουν πρόσβαση σε όλα τα έγγραφα και τους τίτλους σπουδών τους. Στο πλαίσιο του προγράμματος εκδίδεται ένα τυποποιημένο έγγραφο που εξηγεί τους τίτλους σπουδών που πιθανώς διαθέτει ένας πρόσφυγας με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, το διαβατήριο προσόντων της UNESCO για πρόσφυγες και ευάλωτους μετανάστες στοχεύει στην αύξηση της πρόσβασης των προσφύγων και των ευάλωτων μεταναστών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση μέσω της αναγνώρισης της προηγούμενης μόρφωσης και των τίτλων σπουδών τους. Πρόκειται για μια τυποποιημένη δήλωση, η οποία περιλαμβάνει τρία μέρη —το μέρος της αξιολόγησης, το επεξηγηματικό μέρος και ένα τρίτο μέρος, σχετικά με τα επόμενα βήματα.

ΥΠΟΔΕΙΞΗ ΔΑΣ

Ανάγκη για Θεσμική παρέμβαση για υιοθέτηση και εφαρμογή της ανωτέρω οδηγίας από το Ελληνικό κράτος (βλ. ΣΥΣΤΑΣΗ (ΕΕ) 2022/554 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 5ης Απριλίου 2022,σχετικά με την αναγνώριση των προσόντων των ατόμων που προσπαθούν να ξεφύγουν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία)

 https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32022H0554&from=EN

5 ο Πρόβλημα

Οι ωφελούμενες θεωρούν τα κάτωθι σαν βασικούς παράγοντες επιβράδυνσης / ανάσχεσης της ενσωμάτωσης/ενεργοποίησης τους στον κοινωνικό/επιχειρηματικό της χώρας υποδοχής (βλ Ελλάδα).

Η υπηρεσία μίας στάσης για την ίδρυση εταιρειών εξυπηρετεί μόνο το Ελληνικά και τα Αγγλικά https://eyms.businessportal.gr/auth  και τα πρότυπα καταστατικά αλλά και οι παραπομπές είναι μόνο στα Ελληνικά!!

Ανάγκη νομικής/φορολογικής εκπροσώπησης με δυνατότητα εξειδικευμένης διερμηνείας στη γλώσσα καταγωγής

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΔΑΣ

Α. Οι ωφελούμενες του Προγράμματος Ε4Α επιλέγουν την «ατομική επιχείρηση» ως το πρώτο βήμα για την ενσωμάτωση/ενεργοποίηση τους στον κοινωνικό/επιχειρηματικό της χώρας υποδοχής και στο ζήτημα αυτό δεχθήκαν από το ΔΑΣ mentoring, αλλά υπάρχει πρόβλημα κεφαλαίων και κρατικής χρηματοδότησης

Β. Οι ωφελούμενες εξερεύνησαν τις δυνατότητες της δημιουργίας Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης (ΚοινΣΕπ) εστιάζοντας στους κλάδους της υγείας,εξυπηρέτησης αναγκών της «τρίτης ηλικίας», και στο κλάδο του τουρισμού.

Στο ζήτημα αυτό δεχθήκαν mentoring από το ΔΑΣ.

3 η ΕΡΩΤΗΣΗ

ΠΩΣ ΩΦΕΛΗΘΗΚΕ ΤΟ ΔΑΣ ΑΠΟ ΤΟ Ε4ALL ?

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

-Μεταφέρθηκε τεχνογνωσία στα μέλη

- Το ΔΑΣ δικτυώθηκε και συνεργάσθηκε  με φορείς/ στελέχη που ήταν ομιλητές στα webinar δικτύωσης (24)

-ο ΔΑΣ δικτυώθηκε και συνεργάσθηκε με την Ουκρανική και Αλβανική κοινότητα και με μετανάστες που έχουν ή/και προτίθενται να κάνουν δική τους επιχείρηση, ααλλά και με όσους συμμετείχαν ως  facilitators

- Ενδυνάμωση των απασχολούμενων στελεχών με καινούργιες γνώσεις και δεξιότητες

- Απόκτηση γνώσεων, μέσω τα διακριτικότητας, για τον τρόπο αντιμετώπισης του μεταναστευτικού στην Πορτογαλία και για νέα καινοτόμα εργαλεία (Business Road Map)

-Ανάπτυξη αλληλέγγυων και φιλικών σχέσεων με τους/τις υποστηριζόμενους

- Ενδυνάμωση της κουλτούρας του εθελοντισμού και της αλληλεγγύης μέσω της εθελοντικής (μη αμειβόμενης) στο πρόγραμμα δουλειάς κάποιων μελών.

Δώρα Ντούλια

Πρόεδρος του ΔΑΣ 

ΔΙΚΤΥΟΥ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ για το πρόγραμμα ENTER4ALL