Αγαπητές/οί
Ο τρίτος τομέας της οικονομίας συντίθεται από διάφορες τυπικές και άτυπες οντότητες (κοινωνικές επιχειρήσεις, συνεταιρισμούς, όπως κοινωνικούς – ΚΟΙΣΠΕ – αστικούς – γεωργικούς – αγροτικούς – καταναλωτικούς – ενεργειακούς – δασικούς - γυναικείους, κ.α., φορείς ΑμΕΑ, ΑΜΚΕ, συλλόγους κάθε μορφής και δραστηριοποίησης, ιδρύματα, Μ.Κ.Ο., ενώσεις πολιτών, σωματεία, κ.α.
Βασικά τους χαρακτηριστικά είναι η «από κάτω προς τα πάνω» συγκρότηση, η εθελοντική συμμετοχή, το συλλογικό όφελος, οι δημοκρατικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων, η διασφάλιση των δικαιωμάτων των πολιτών, η προτεραιότητα στις ανάγκες τους πρωτίστως σε κοινωνικό, αλλά και σε περιβαλλοντικό και οικονομικό – επίπεδο ζωής, η οικονομία εγγύτητας, η συλλογική διαχείριση και διαφύλαξη κοινών αγαθών και η πρόταξη της βιώσιμης αειφόρου ανάπτυξης.
Παρά το γεγονός ότι η χώρα μας έχει μακρά παράδοση σε δραστηριότητες και δράσεις που άπτονται της κοινωνικής οικονομίας, εν τούτοις υστερεί ως προς την ανάπτυξη της έναντι άλλων ευρωπαϊκών χωρών, που στις σημερινές συνθήκες (επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, ενεργειακή κρίση, πράσινη ανάπτυξη, ψηφιακή μετάβαση, πανδημία, κ.α.), καθίσταται άκρως αναγκαία.
Η μη ύπαρξη εθνικής στρατηγικής και πολιτικής βούλησης, σε συνδυασμό με το ακολουθούμενο οικονομικό μοντέλο, η πολυνομία, ο κατακερματισμός και διοικητική διασπορά των οντοτήτων που θα μπορούσαν, στα πλαίσια της κοινωνικής οικονομίας, να συνεισφέρουν στην βελτίωση της ποιότητα ζωής των πολιτών, είναι μερικοί από τους λόγους που η κοινωνική οικονομία είναι σχεδόν αόρατη και μη ανιχνεύσιμη στην Ελλάδα.
«Απάντηση» στην υφιστάμενη κατάσταση μπορεί να αποτελέσει η αξιοποίηση του κοινωνικού κεφαλαίου, μέσω της συνεργασίας των οντοτήτων του τρίτου τομέα στη βάση κοινών στόχων, αλληλοβοήθειας, εμπιστοσύνης, δημοκρατίας, άρσης φαινομένων απολιτικοποίησης και απραγίας, αμοιβαίων δεσμεύσεων, κοινών αξιών και κανόνων, συλλογικών διαδικασιών και δικτυώσεων τοπικά και εθνικά.
Στόχος της πρόσκλησης είναι να εκφραστεί το κατ’ αρχήν ενδιαφέρον των Οργανώσεων και Δικτύων της ΚτΠ και των Φορέων της Κοινωνικής Οικονομίας για τη δημιουργία ενός ευρύτερου και συνεκτικού δικτύου (Social Economy Greece Network), με απώτερο στόχο να τις ενεργοποιήσει, εκφράσει και ενδυναμώσει διεκδικητικά, να λάβει νομική υπόσταση στο άμεσο μέλλον και να εκπροσωπήσει την Ελλάδα στο Social Economy Europe.
Την ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ έχουν ήδη αποδεχθεί μέχρι σήμερα οι κάτωθι:
Για την δήλωση συμμετοχής ανοίξτε ΕΔΩ:https://pasekalo.gr/index.php?page=acymailing_front&ctrl=archive&task=view&id=32&userid=2-QHg7iI7XT3vxf5&noheader=1&noheader=1
Πρόταση για το Σχέδιο Δράσης, για την ενίσχυση όλων των πτυχών της κοινωνικής οικονομίας, σε συνεργασία με τους φορείς της Κοινωνίας των Πολιτών και της Κοινωνικής Οικονομίας.
Εισαγωγή
Οι σύγχρονες προκλήσεις τίθενται, από την ταχύτητα του τεχνολογικού μετασχηματισμού, την αναγκαιότητα για ανάπτυξη πράσινων δραστηριοτήτων με την κυκλική οικονομία (επανάχρηση - επιδιόρθωση - ανακύκλωση) , τις τεχνολογικές καινοτομίες της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, τις εξελίξεις στην βιοτεχνολογία και στις υπηρεσίες υγείας και τον ρόλο της ενέργειας στην νέα τεχνολογική ανάπτυξη.
Επίσης από τις πρωτόγνωρες απρόβλεπτες συνθήκες λόγω του COVID-19 που έφεραν στην επιφάνεια την σοβαρή κρίση των υπηρεσιών υγείας ,την ενεργειακή φτώχεια ,την ανεργία, την πίεση από την ανάγκη ενσωμάτωση των μεταναστών , την υποβάθμιση του περιβάλλοντος, αλλά και την γήρανση του πληθυσμού και την επιδείνωση της θέσης των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού.
-Ποιες είναι οι αλλαγές που συνοδεύουν αυτή την νέα πραγματικότητα?
-Πως επηρεάζει αυτό το νέο επιχειρηματικό μοντέλο , στις συνθήκες εργασίας , την εκπαίδευση ,την επικοινωνία , το εμπόριο, τη μορφή των επιχειρήσεων κλπ?
-Ποιος είναι ο απαιτούμενος κοινωνικός μετασχηματισμός για να ανταποκριθεί η χώρα μας σε αυτές τις εξελίξεις?
-Ποιος ο ρόλος της κοινωνικής οικονομίας και της κοινωνικής επιχειρηματικότητας στην νέα περίοδο της παραγωγικής ανασυγκρότησης και του τεχνολογικού μετασχηματισμού της χώρας?
Τι είναι η Κοινωνική Οικονομία?
Είναι ένας ευρύς χώρος που περιλαμβάνει ένα μεγάλο εύρος κοινωνικοοικονομικών δραστηριοτήτων στο Πρωτογενή, Δευτερογενή και Τριτογενή τομέα, σε διάφορα πεδία παραγωγής ή παροχής προϊόντων και υπηρεσιών όπως κοινωνικές, καταναλωτικές, πολιτιστικές, αθλητικές, εκπαιδευτικές, στεγαστικές, προστασίας περιβάλλοντος, παραγωγής ενέργειας, κ.α. Διαδραματίζει ενεργό ρόλο στην αντιμετώπιση των σύνθετων προβλημάτων που αναδεικνύονται από την πολύπλευρη δίδυμη κρίση για αγαθά και υπηρεσίες κοινωνικού χαρακτήρα, την ενεργειακή φτώχεια, την ανάγκη στέγασης, φροντίδας παιδιών και ηλικιωμένων και ατόμων με αναπηρία, την ψυχολογική και συμβουλευτική υποστήριξη των ευάλωτων και ειδικών ομάδων, την εργασιακή ένταξη μελών των φορέων του πεδίου, αλλά και την ανάδειξη του πολιτισμού, του εναλλακτικού τουρισμού, του περιβάλλοντος και γενικά την αξιοποίηση τοπικών πλουτοπαραγωγικών πόρων.
Κοινωνική Οικονομία ένα πρωτοποριακό και καινοτόμο μοντέλο.
Η κοινωνική οικονομία είναι ένα πρωτοποριακό και καινοτόμο μοντέλο που επιδιώκει κοινωνικούς στόχους, διασφαλίζει την συμμετοχή των εργαζομένων, επηρεάζει το τοπικό επίπεδο δημιουργώντας απασχόληση και για τις ευάλωτες ομάδες, κοινωνική συνοχή και έχει σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Η συνεργασία σε τοπικό επίπεδο είναι η βάση για την ωρίμανση πρωτοβουλιών για τη δημιουργία των κοινωνικών συνεταιρισμών.
Η κοινωνική οικονομία αποτελείται από μια ποικιλία επιχειρήσεων και οργανισμών όπως κοινωνικοί / αστικοί / αγροτικοί / καταναλωτικοί / ενεργειακοί / δασικοί / ασφαλιστικοί / οικοδομικοί / σχολικοί / γυναικείοι / φαρμακευτικοί συνεταιρισμοί, αμοιβαία κεφάλαια, ενώσεις , ιδρύματα , ηθικές τράπεζες , κοινωνικές επιχειρήσεις, Ενώσεις Πολιτών (σωματεία, σύλλογοι, ΜΚΟ, αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρίες, κλπ.)
Βασικές αρχές του επιχειρηματικού αυτού μοντέλου
Πρόκειται δηλαδή για κοινωνικά προσανατολισμένες επιχειρήσεις ή οργανισμούς.
Οι οργανώσεις της κοινωνικής οικονομίας παρουσιάζουν επίσης σήματα εμπιστοσύνης (κοινωνική αποστολή, διακυβέρνηση χωρίς αποκλεισμούς, μη κερδοσκοπική φύση, εγγύτητα, παρουσία εθελοντών) που τα καθιστούν πιο αξιόπιστα ή ικανά στην παραγωγή συλλογικών ή εμπιστευτικών αγαθών για τη μείωση των ευκαιριακών συμπεριφορών (Ben-Ner, 2006 [10]) (Steinberg, 2006 [13]) . Μπορούν επίσης να λειτουργήσουν ως αντίθετη δύναμη συγκεντρώνοντας τα συμφέροντα των ευάλωτων στην αγορά (π.χ. καταναλωτικοί συνεταιρισμοί) (Spear, 2000 [14])
Προστιθέμενη αξία του επιχειρηματικού μοντέλου
Κοινωνική Οικονομία ένα μοντέλο για το μέλλον στην Ευρώπη
Η Κοινωνική Οικονομία στην Ευρώπη αποτελείται από μια σειρά διαφορετικών οργανωτικών μορφών που διαμορφώνονται από διαφορετικές εθνικές συνθήκες και συστήματα ευημερίας, αλλά μοιράζονται κοινές αξίες και στόχους που συνδυάζουν βιώσιμες οικονομικές δραστηριότητες με θετικό κοινωνικό αντίκτυπο.
Η Κοινωνική Οικονομία , αναγνωρίζεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ως ένα αποτελεσματικό και επιτυχημένο επιχειρηματικό μοντέλο που έχει δημιουργήσει στην Ευρώπη 13,6 εκατ. θέσεις εργασίας , από 2,8 εκατ. επιχειρήσεις, στις οποίες συμμετέχουν πάνω 232 εκατ. μέλη , 80,6 εκατ. εθελοντές και παράγουν το 8% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ.
Θεωρείται βασικό συστατικό του Ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου και συνδέεται στενά με τη στρατηγική «ΕΕ 2020» (ΕΟΚΕ, 2011).
Το 2020 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε την βιομηχανική στρατηγική για την στήριξη της διπλής μετάβασης στην πράσινη και στην ψηφιακή οικονομία, όπου συμπεριλαμβάνει την Οικονομία της Εγγύτητας και την Κοινωνική Οικονομία ως ένα από τα δεκατέσσερα (14) οικοσυστήματα να για να στηριχθούν οι επενδύσεις, για να γίνει η ΕΕ πιο ανταγωνιστική σε παγκόσμιο επίπεδο και να ενισχύσει την ανοικτή στρατηγική αυτονομία της.
Η Διάσκεψη των Προέδρων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενέκρινε την ανασύσταση της Ομάδας Κοινωνικής Οικονομίας (Intergroup) με την υποστήριξη περισσότερων από 80 ευρωβουλευτών από τις κύριες πολιτικές ομάδες.
Συγκροτήθηκε το Ευρωπαϊκό Δίκτυο των Δικτύων Κοινωνικής Οικονομίας με την επωνυμία ‘Social Economy Europe’, που αποτελείται από τα μεγαλύτερα ευρωπαϊκά δίκτυα κοινωνικής οικονομίας της ΕΕ και λειτουργεί ως γραμματεία της Ομάδας Κοινωνικής Οικονομίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, το οποίο παρουσίασε το έγγραφο πολιτικής με τίτλο: “Σχεδιάζοντας από κοινού το Σχέδιο Δράσης για την Κοινωνική Οικονομία: για μια οικονομία που λειτουργεί για ανθρώπους και τον πλανήτη” (Co-designing the Action Plan for the Social Economy: for an economy that works for people and the planet),
το οποίο περιλαμβάνει 7 τομείς προτεραιοτήτων ευρωπαϊκής δράσης, με στόχο την υποστήριξη της ανάπτυξης της κοινωνικής οικονομίας.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Περιφερειών για την «Κοινωνική πολιτική, εκπαίδευση, απασχόληση, έρευνα και πολιτισμό» (SEDEC-VII/016) χαιρέτισε στο Σχέδιο Δράσης για την κοινωνική οικονομία, την δέσμευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να υποβάλει σχέδιο δράσης για την κοινωνική οικονομία εντός του τετάρτου τριμήνου του 2021, ανταποκρινόμενη στις εκκλήσεις της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (ΕΟΚΕ), της Διακομματικής Ομάδας «Κοινωνική Οικονομία» του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της Ομάδας εμπειρογνωμόνων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την κοινωνική επιχειρηματικότητα (GECES),διαφόρων κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) και ευρωπαϊκών δικτύων που έχουν δεσμευτεί υπέρ της ανάπτυξης της κοινωνικής οικονομίας. Τόνισε δε την σημασία του ευρωπαϊκού σχεδίου δράσης για την κοινωνική οικονομία, όσον αφορά την τόνωση της συμβολής της κοινωνικής οικονομίας στην τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη της Ευρώπης .
Στις 24 και 25 Μαΐου 2021 πραγματοποιήθηκε η Διάσκεψη Κορυφής της Ευρωπαϊκής Κοινωνικής Οικονομίας (#EUSES) από το δήμο του Μάνχαϊμ σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και με την υποστήριξη του Ομοσπονδιακού Υπουργείου Οικογένειας, των ηλικιωμένων, των γυναικών και της νεολαίας της Γερμανίας. Η εκδήλωση συγκέντρωσε περισσότερα από 3.000 άτομα που αντιπροσωπεύουν την πλούσια ποικιλομορφία της Κοινωνικής Οικονομίας (SE) στην Ευρώπη, με θέμα από τη «Διάσκεψη Κορυφής της Ευρωπαϊκής Κοινωνικής Οικονομίας 2021» στο Ευρωπαϊκό Σχέδιο Δράσης για την Κοινωνική Οικονομία.
Η «Διακήρυξη του Μάνχαϊμ για την Κοινωνική Οικονομία» περιλαμβάνει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο για την ενίσχυση όλων των πτυχών της κοινωνικής οικονομίας, με τον συντονισμό όλων των επιπέδων διακυβέρνησης, και την κοινωνία των πολιτών, για την έρευνα και την ανάπτυξη, την εθνική συλλογή στατιστικών δεδομένων για τη βελτίωση της γνώσης και της αναγνώρισης του τομέα για καλύτερη χάραξη δημόσιας πολιτικής, την ενίσχυση της αναγνώρισης προϊόντων, υπηρεσιών και επιχειρήσεων, προκειμένου να επισημανθεί ο ρόλος της κοινωνικής οικονομίας στην αντιμετώπιση κοινωνικών προκλήσεων, τη προώθηση της συνεργασίας μεταξύ φορέων της κοινωνικής οικονομίας σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, με τη δημιουργία δικτύων, τη προώθηση της διασυνοριακής συνεργασίας μεταξύ οργανώσεων κοινωνικής οικονομίας και επιχειρήσεων, τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου χρηματοοικονομικού οικοσυστήματος για την κοινωνική οικονομία, την κινητοποίηση δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων, καθώς και μεταρρυθμίσεων, για την ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας και της κοινωνικής επιχειρηματικότητας, με τον σχεδιασμό δράσεων στα εθνικά σχέδια ανάκαμψης που θα επιτρέπουν στις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς της κοινωνικής οικονομίας να αντιμετωπίσουν την πράσινη μετάβαση, τον ψηφιακό μετασχηματισμό, την κοινωνική και εδαφική συνοχή, την αναβάθμιση / επαναπροσδιορισμό, την προσιτή στέγαση, την υγεία και την εκπαίδευση, την ενσωμάτωση κοινωνικών ρητρών στις προμήθειές τους, να εισαχθεί στα σχολεία και να ενθαρρυνθούν τα εκπαιδευτικά ιδρύματα να συμπεριλάβουν τέτοια μοντέλα στα προγράμματα σπουδών τους και καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ξεκλειδώσει το πλήρες δυναμικό της κοινωνικής οικονομίας στην ΕΕ και να τροφοδοτήσει την προετοιμασία του Ευρωπαϊκού σχεδίου δράσης για την κοινωνική οικονομία και τις πρωτοβουλίες στο πλαίσιο της βιομηχανικής στρατηγικής της ΕΕ και της στρατηγικής για τις ΜΜΕ για τη στήριξη του «οικοσυστήματος εγγύτητας, κοινωνικής οικονομίας και πολιτικής ασφάλειας».
Η Κοινωνική Οικονομία στην Ελλάδα
Από το 2011 έως σήμερα έχουν ψηφιστεί δύο νόμοι που αφορούσαν, αφενός ο 4019/11 στην Κοινωνική Οικονομία (Κ.Ο.) και Κοινωνική Επιχειρηματικότητα (Κ.Ε.) και αφετέρου ο ισχύων 4430/16 στην λεγόμενη Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία (Κ.ΑΛ.Ο.). Παρά την αναφερόμενη εντυπωσιακή νομοθετική παραγωγή, η Κοινωνική Οικονομία εξ αιτίας αστοχιών ,αδυναμιών , εμποδίων και στρεβλώσεων που παρατηρήθηκαν κατά την εφαρμογή των νόμων αυτών ,αλλά και αντικειμενικών αδυναμιών του ίδιου του τομέα, δεν κατέστη δυνατόν να αποκτήσει σημαντικό οικονομικό και κοινωνικό στίγμα .
Ο νόμος 4430/2016 χρήζει σοβαρών παρεμβάσεων για την διόρθωση των στρεβλώσεων που παρατηρήθηκαν στον τρόπο έναρξης, λειτουργίας, εποπτείας και έλεγχου των κοινωνικών επιχειρήσεων, στο φορολογικό και το ασφαλιστικό καθεστώς, στην άσκηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας, στην χρηματοδότησή του, στην συνεργασία των επιχειρήσεων της κοινωνικής οικονομίας με την Τοπική , την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση και φορείς του Δημόσιου τομέα κλπ.
Από τις μελέτες προκύπτει ότι υπάρχουν βασικές ελλείψεις σε πολιτικό και θεσμικό επίπεδο ,σχετικά με το πλαίσιο της αγοράς εργασίας και απασχόλησης, της κουλτούρας της αυτό-οργάνωσης , του εθελοντισμού και της κατάστασης των υπηρεσιών της δημόσιας διοίκησης (Γ. Τσοπάνογλου «Άδηλη Κοινωνία» 2016).
Δεν υπάρχει ένα ΜΗΤΡΩΟ με όλους τους φορείς της κοινωνικής οικονομίας, είτε έχουν νομικό πρόσωπο είτε όχι, δεν υπάρχει υποχρέωση εγγραφής στο ΓΕΜΗ για όλους τους φορείς της Κοινωνικής Οικονομίας , τηρούνται Μητρώα σε διάφορα Υπουργεία , φορείς, Ειρηνοδικεία κλπ., ενώ δεν έχουν καθοριστεί οι Κωδικοί Αριθμοί Δραστηριότητας στη «Νέα Εθνική Ονοματολογία Οικονομικών Δραστηριοτήτων (Κ.Α.Δ. 2008)» . Η κοινωνική οικονομία στην Ελλάδα απασχολεί πολλούς εθελοντές, αλλά η εργασία τους δεν καταγράφεται, δεν λαμβάνεται υπόψη ως προϋπηρεσία, είτε ως εκπαίδευση για μελλοντικές αμειβόμενες εργασίες και δεν αποτιμάται οικονομικά (Γ. Τσοπάνογλου «Άδηλη Κοινωνία» 2016).
Το κοινωνικό κεφάλαιο είναι πολύ χαμηλό στην Ελλάδα, ειδικά την εποχή αυτή της οικονομικής κρίσης (έλλειψη εμπιστοσύνης στις αγοραίες συναλλαγές, υψηλό κόστος χρήματος, κεντρικός έλεγχος και πολιτική παρέμβαση στην αγορά εργασίας, απουσία επικαιροποιημένων θεσμών, κλειστά και προστατευμένα επαγγελματικά κυκλώματα ,και ελλείψεις του συστήματος δημόσιας παιδείας, κλπ Γ. Τσοπάνογλου «Άδηλη Κοινωνία» 2016) .
Προτάσεις για ένα Σχέδιο Δράσης για την Κοινωνική Οικονομία
Αναγνώριση της κοινωνικής οικονομίας στο Σύνταγμα
Να συνδεθεί στο Σύνταγμα η Προνοιακή πολιτική με την κοινωνική οικονομία και να αναγνωριστεί ως πόλος κοινωνικής ωφέλειας, διακριτός από το δημόσιο και ιδιωτικό τομέα καθώς και η ανάγκη σταδιακής διαμόρφωσης σύγχρονης εθνικής ταυτότητας, με πρόβλεψη δραστηριοποίησης σε τομείς όπως η παιδεία , η υγεία , ο πολιτισμός , οι κοινωνικές υπηρεσίες, η στέγαση, η κοινωνική και νομική διαμεσολάβηση κλπ. για την αντιμετώπιση των κοινωνικών συγκρούσεων και του κοινωνικού αποκλεισμού.
Τροποποίηση του Ν. 4430/2016
Ρύθμιση των θεμάτων που αφορούν τον εθελοντισμό με την τροποποίηση του άρθρου 8 του ν.4430/2016 για την:
Aναγνώριση της κοινωνικής οικονομίας ως ενιαίας στατιστικής απεικόνισης στο σύστημα των εθνικών λογαριασμών της χώρας για την καταγραφή του συνόλου του μεγέθους του τομέα και της δυναμικής του. Υποχρέωση εγγραφής στο ΓΕΜΗ όλων των φορέων της κοινωνικής οικονομίας και καθορισμός των Κωδικών Αριθμών Δραστηριότητας στη «Εθνική Ονοματολογία Οικονομικών Δραστηριοτήτων (Κ.Α.Δ.)» για την συλλογή στατιστικών δεδομένων ,τη βελτίωση της γνώσης και της αναγνώρισης του τομέα και τη καλύτερη χάραξη δημόσιας πολιτικής.
Οι οργανισμοί κοινωνικής οικονομίας και οι κοινωνικές επιχειρήσεις χρειάζονται περισσότερη αναγνωρισιμότητα από τους πολίτες για το έργο που κάνουν και τις συνεισφορές τους στην κοινωνία, προκειμένου να αυξηθεί η ελκυστικότητά τους. Η πιστοποίηση των προϊόντων , των υπηρεσιών, των διεργασιών , των συστημάτων και η συμμόρφωση με τις απαιτήσεις συγκεκριμένων προτύπων ή προδιαγραφών , εγγυώνται την ποιότητα και την αναγνωρισιμότητα, για την ασφαλή και ποιοτική διακίνηση πληθώρας προϊόντων και υπηρεσιών όπως: τρόφιμα, δομικά υλικά, καλλυντικά, ηλεκτρολογικός εξοπλισμός, κατασκευές, παιχνίδια, ιατρικός εξοπλισμός, ξενοδοχειακά καταλύματα κ.ά.).
Επίσης η πιστοποίηση των επαγγελματικών ικανοτήτων των προσώπων (Κοινωνικών επιχειρηματιών / Εργαζομένων) με το πρότυπο ISO/IEC 17024 τους δίνει την δυνατότητα να αντιμετωπιστούν βασικά προβλήματα της επαγγελματικής τους εκπαίδευσης και κατάρτισης και της προσαρμογής στις ραγδαία μεταβαλλόμενες συνθήκες και απαιτήσεις της κοινωνίας και της αγοράς
Συντονισμός των προσπαθειών για την δικτύωση και τη συνεργασία όλων των δικτύων , των οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών (ΚτΠ) και της Κοινωνικής Οικονομίας,
με στόχο την :
Προώθηση των διμερών προγραμμάτων διασυνοριακής συνεργασίας για να αντιμετωπιστούν κοινές προκλήσεις έχουν οι διασυνοριακές περιοχές, να αξιοποιήσουν τις προοπτικές ανάπτυξης και φυσικά να ενδυναμώσουν τη συνεργασία προς όφελος της αρμονικής πορείας μεταξύ οργανώσεων της κοινωνικής οικονομίας και επιχειρήσεων από τις περιφέρειες και τις τοπικές αρχές για την υποστήριξη ,την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και την ανάπτυξη επιτυχημένων διατομεακών εταιρικών σχέσεων, όπως κοινωνικά και οικολογικά διαπεριφερειακά έργα.
Αξιοποίηση του SMART SPECIALISATION PLATFORM (RIS3) της πλατφόρμας η οποία ενθαρρύνει τις διασυνοριακές δραστηριότητες για κοινωνικές επιχειρήσεις και συνεταιρισμούς, ώστε να μπορούν να χρησιμοποιούν το πλήρες δυναμικό της εσωτερικής αγοράς, προκειμένου να επεκτείνουν τις δραστηριότητες της κοινωνικής οικονομίας, μέσω δραστηριοτήτων διαπεριφερειακής συνεργασίας.
Η συνεργασία επιδιώκει να αντιμετωπίσει αρκετές προκλήσεις της κοινωνικής οικονομίας, όπως:
Ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία
Το ΕΤΠΑ στοχεύει στην ενίσχυση της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής στην Ευρωπαϊκή Ένωση διορθώνοντας τις ανισορροπίες μεταξύ των περιφερειών της.
Ειδικά εδαφικά χαρακτηριστικά
Οι κοινωνικές επιχειρήσεις αγωνίζονται να βρουν τις σωστές ευκαιρίες χρηματοδότησης λόγω της έλλειψης κατανόησης της λειτουργίας τους και του μικρού τους μεγέθους μπορούν να επωφεληθούν από όλα τα ευρωπαϊκά προγράμματα όπως το COSME , το Ταμείο Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας (RRF) ή από τα διαρθρωτικά ταμεία όπως το ταμείο περιφερειακής ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και το ευρωπαϊκό κοινωνικό ταμείο (ΕΚΤ, ΕΚΤ+) .
Η Επιτροπή συνέστησε τις χώρες της ΕΕ να δώσουν προτεραιότητα στις δραστηριότητες των κοινωνικών επιχειρήσεων στα εθνικά επιχειρησιακά προγράμματα για την περίοδο 2014 έως 2020.
Χρηματοδοτικά εργαλεία από την Ε.Ε.
Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ)
Το ΕΤΠΑ στοχεύει στην ενίσχυση της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής στην Ευρωπαϊκή Ένωση διορθώνοντας τις ανισορροπίες μεταξύ των περιφερειών της.
Το ΕΤΠΑ επικεντρώνει τις επενδύσεις του σε διάφορους βασικούς τομείς προτεραιότητας. Αυτό είναι γνωστό ως «θεματική συγκέντρωση»:
Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ, ΕΚΤ+)
Πρόγραμμα για την Απασχόληση και την Κοινωνική Καινοτομία (EaSI)
ESER - European Social Economy Regions
Από την Ελλάδα, συμμετείχαν μόνο η Μυτιλήνη και η Καρδίτσα.
Άλλα εργαλεία
CLLD\LEADER – ΕΚΤ – ΕΓΤΑΑ – ΕΤΘΑ
Στη χώρα μας με την αξιοποίηση των χρηματοδοτικών εργαλείων της ΕΕ Θα πρέπει να αναπτυχθεί ένα ευρύ φάσμα κατάλληλων μέσων, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα ολοκληρωμένο χρηματοοικονομικό οικοσύστημα για τις κοινωνικές επιχειρήσεις, με τη χρήση υβριδικών εργαλείων χρηματοδότησης των κοινωνικών επιχειρήσεων με την συμπληρωματικότητα μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής χρηματοδότησης. Τα υβριδικά εργαλεία χρηματοδότησης αναφέρονται σε µια ευρύτατη κατηγορία µορφωµάτων χρηµατοδότησης, κοινό χαρακτηριστικό των οποίων είναι η συνένωση, η συνύπαρξη ή ο συνδυασµός των διαφορετικών µεθόδων χρηµατοδότησης. Ο δισυπόστατος αυτός χαρακτήρας των υβριδικών µορφωµάτων αποδίδεται στη µε τον όρο «ενδιάµεση χρηµατοδότηση» (Mezzanine Finanzierung).
Η χρήση υβριδικών χρηµατοδοτικών εργαλείων προσφέρει ασφάλεια για τη λήψη δανείων αλλά ταυτόχρονα διασφαλίζει τον έλεγχο της κοινωνικής επιχείρησης.
Ορισμένα χρηματοδοτικά εργαλεία για την στήριξη των κοινωνικών επιχειρήσεων είναι τα εξής:
Ταμείο Κοινωνικής Οικονομίας
Άμεση ενεργοποίηση του Ταμείου Κοινωνικής Οικονομίας από την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα (ΕΑΤ) , με δυνατότητα αυτοτελούς υποστήριξης των κοινωνικών επιχειρήσεων αλλά και συμπληρωματικό εργαλείο (π.χ. συνεπένδυση σε μικροδάνεια, παροχή εγγύησης)
Μικροπιστώσεις
Ενεργοποίηση του νόμου 4701/2020 ( ΦΕΚ 128/Α/30-6-2020) με τίτλο «Πλαίσιο χορήγησης μικροχρηματοδοτήσεων, ρυθμίσεις χρηματοπιστωτικού τομέα και άλλες διατάξεις» με τον οποίο παρέχεται η δυνατότητα άντλησης κεφαλαίου έως 25.000 ευρώ, στις πολύ μικρές επιχειρήσεις,στα φυσικά πρόσωπα για τη σύσταση πολύ μικρών επιχειρήσεων,στα φυσικά πρόσωπα που ασκούν ατομική επιχειρηματική δραστηριότητα, σε φορείς κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, σε άτομα που θέλουν να εκπαιδευτούν ώστε να μπουν στον χώρο εργασίας, και σε άτομα τα οποία ανήκουν σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.
«Κοινωνικοί Άγγελοι»
Δημιουργία του θεσμού των «Social Angels» («Κοινωνικοί Άγγελοι») στους οποίους θα μπορούν να απευθύνονται οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας για αναζήτηση δωρεάν συμβουλών και επενδυτικών κεφαλαίων με την παροχή εγγυήσεων από το Ταμείο Κοινωνικής Οικονομίας μέσω της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας (ΕΑΤ) .
Εταιρίες Κεφαλαίου Επιχειρηματικών Συμμετοχών (Ε.Κ.Ε.Σ.)
Δημιουργία Εταιριών Κεφαλαίου Επιχειρηματικών Συμμετοχών (Ε.Κ.Ε.Σ.) για επενδύσεις σε καινοτόμες κοινωνικές επιχειρήσεις με τροποποίηση του Ν. 2367/1995, «Νέοι χρηματοοικονομικοί θεσμοί και άλλες διατάξεις» για την κινητοποίηση του ενεργητικού κεφαλαίου των κοινωνιών , των τοπικών κοινοτήτων και των «Κοινωνικών Αγγέλλων», με την δυνατότητα να:
- Παρέχει εταιρικές συμμετοχές και μικροπιστώσεις
- Δημιουργία social angels fund
Λοιπές πηγές χρηματοδότησης
Κοινωνικές Διατακτικές Πληρωμής
Δημιουργία συστήματος Κοινωνικών Διατακτικών Πληρωμής για την κατανάλωση υπηρεσιών των φορέων της Κοινωνικής Οικονομίας, τις οποίες αγοράζουν κυρίως φορείς του Δημόσιου Τομέα και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης
Ειδικός Δεσµευµένος Λογαριασµός (escrow account)
Σύσταση στο Ταµείο Παρακαταθηκών και ∆ανείων, Ειδικού Δεσµευµένου Λογαριασµού (escrow account) μέσω του οποίου θα χρηματοδοτούνται οι κοινωνικές επιχειρήσεις για την πραγματοποίηση επενδύσεων και την υλοποίηση συμβάσεων του δημοσίου , χωρίς τα προσκόμματα των κλασικών μεθόδων έκδοσης εγγυητικών επιστολών. Οι αναλήψεις θα γίνονται αποκλειστικά για την πληρωμή δαπανών που θα περιλαμβάνονται στο εγκεκριμένο επενδυτικό σχέδιο ή την υπογεγραμμένη σύμβαση.
«Συμμετοχική χρηματοδότηση» crowdfunding
Δημιουργία ρυθμιστικού πλαισίου, ειδικά για την Κεφαλαιοδότηση (equity crowdfunding) (crowdfunding:«χρηματοδότηση από το πλήθος» ή «συμμετοχική χρηματοδότηση») για:
Αξιοποίηση των Τομεακών και των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων
Άλλες πηγές χρηματοδότησης
Προσδιορισμός/ εξέταση άλλων πηγών χρηματοδότησης από:
α) Δημόσιες χρηματοδοτήσεις μέσω του Εθνικού προγράμματος Ανάπτυξης (ΕΠΑ),(Κεντρική κυβέρνηση, Περιφέρειες, Ο.Τ.Α.), είτε μέσω επιδοτήσεων, επιχορηγήσεων, κληροδοτήσεων–δωρεών, κ.α), είτε και μέσω φορολογικών ελαφρύνσεων.
β) Δραστηριότητες που παράγουν εισόδημα (αμοιβές για υπηρεσίες, πωλήσεις, εισφορές μελών, ενοίκια, επενδύσεις, κ.α.).
γ) Φιλανθρωπία (οικονομικές δωρεές, βοήθεια σε είδος από εθελοντές, δωρεές σε είδος).
Κινητοποίηση των δημόσιων και των ιδιωτικών επενδύσεων, καθώς και των μεταρρυθμίσεων, για τη στήριξη της Κοινωνικής Οικονομίας , της Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας και Καινοτομίας, για την ενίσχυση των ευπαθών ομάδων και την κοινωνική συνοχή.
Να συμπεριληφθούν δράσεις και έργα στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» στους κάτωθι τομείς αιχμής.
Η κοινωνική οικονομία είναι πρωτοπόρος στην επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση αποβλήτων, στην ενέργεια και στη γεωργία. Επομένως μπορεί να συμβάλει αποφασιστικά στην κυκλική οικονομία. Τα δύο μοντέλα θέτουν τα άτομα και την αειφόρο ανάπτυξη στο επίκεντρό τους , βασικός παράγοντας της επιτυχίας της είναι η ενίσχυση της δημιουργικής και καινοτόμου ικανότητας σε τοπικό επίπεδο, όπου καθοριστική συνιστώσα αποτελούν οι σχέσεις εγγύτητας, η συνεργασία , η αλληλεγγύη, που αποτελούν καθοριστικούς πυλώνες για την εξασφάλιση διαδικασιών βιώσιμης ανάπτυξης στην τριπλή τους διάσταση: περιβαλλοντική, οικονομική και κοινωνική.
Η ανάπτυξη δασικής οικονομίας και η παραγωγική ανασυγκρότηση της υπαίθρου είναι συνυφασμένη με την προστασία του δάσους και την αειφορική διαχείριση.
Η κάλυψη μέρους των αναγκών σε δασοπροστασία και διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων μπορεί να γίνει από φορείς κοινωνικής επιχειρηματικότητας (δασικοί συνεταιρισμοί), που δεν αντιτίθενται στο δημόσιο χαρακτήρα της δασοπονίας.
ii.Αργυρή Οικονομία ( "Silver Economy”)
Το 40% του συνολικού πληθυσμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περίπου 200 εκατομμύρια άτομα, είναι ηλικίας 50 ετών και άνω, ποσοστό με σταθερά ανοδική τάση. Η γήρανση του πληθυσμού, ως αποτέλεσμα της μείωσης των γεννήσεων και της αύξησης του προσδόκιμου ζωής, αποτελεί μία από τις σπουδαιότερες προκλήσεις για μια οικονομία λόγω των σημαντικότατων πόρων του κρατικού προϋπολογισμού που απορροφούνται από τα κρατικά συστήματα υγείας και συνταξιοδότησης. Η αγοραστική δύναμη αυτής της ηλικιακής κατηγορίας του πληθυσμού, συνδέεται με τις ιδιαίτερες ανάγκες της για στέγαση, υγεία, ασφάλεια, αναψυχή, τουρισμό, αλλά και με τη νέα οικονομία της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, μπορεί να δημιουργήσει μια νέα οικονομία μείζονος κλίμακος, μέρος της οποίας μπορεί να καλυφθεί με δραστηριότητες κοινωνικής καινοτομίας όπως:
Η κοινωνική οικονομία μπορεί να συμβάλει σε όλους τους τομείς της γαλάζιας οικονομίας, όπως η αλιεία, η υδατοκαλλιέργεια, ο παράκτιος τουρισμός, οι θαλάσσιες μεταφορές, οι λιμενικές δραστηριότητες , αλλά και σε νέους τομείς όπως η παραγωγή φυκών, η γαλάζια βιοτεχνολογία, η αποκατάσταση θαλάσσιων οικοσυστημάτων μέσω των οποίων μπορούν να δημιουργηθούν νέες πράσινες θέσεις εργασίας και πράσινες κοινωνικές επιχειρήσεις, ιδιαίτερα στον νησιωτικό χώρο αλλά και σε όλες τις παράκτιες περιοχές της χώρας.
iv.Οικονομία φροντίδας (μέριμνας)
Οι κοινωνικές επιχειρήσεις μπορούν να δώσουν νέες ευκαιρίες απασχόλησης με την ανάπτυξη της οικονομίας φροντίδας, που αποτελεί μια από τις προϋποθέσεις εξασφάλισης της ισότητας ευκαιριών στην απασχόληση των γυναικών. Πρόκειται για υπηρεσίες για τη φροντίδα των παιδιών, την παιδική εκπαίδευση, την αναπηρία και τη μακροχρόνια περίθαλψη, καθώς και η φροντίδα των ηλικιωμένων.
v.Οικονομία της Εγγύτητας
Η οικονομία της εγγύτητας περιλαμβάνει τις δραστηριότητες που βασίζονται στην εγγύτητα μεταξύ παραγωγών και καταναλωτών, συνδέεται δε συνήθως με τη γεωγραφική απόσταση και τον φυσικό χώρο, καθώς και με την οργανωμένη την «ικανότητα δηλαδή αλληλεπίδρασης που δίνει ένας οργανισμός στα μέλη του». (Rallet και Torre2004).
Παραδείγματα δραστηριοτήτων του μοντέλου αυτού είναι η παραγωγή τοπικών οικονομικών και πολιτιστικών αξιών που έχει τα πλεονεκτήματα, της διαφάνειας, ως προς την ιχνηλασιμότητα των οικονομικών-πολιτιστικών αξιών και την ενσυναίσθηση για την τοπική κοινωνία.Επίσης η τάση αυτή για τοπικοποίηση έχει εμπνεύσει πολλές πρωτοβουλίες από κοινωνικές επιχειρήσεις σε σχέση με τη παραγωγή των ειδών διατροφής (τοπικά είδη φυτικής και ζωικής παραγωγής) ,μικρής κλίμακας και αποκεντρωμένα συστήματα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ),κοινωνικά υποστηριζόμενη γεωργία, καθώς και τον συνεπιβατισμό, την κοινή χρήση διαμερισμάτων, το δίκτυο υπηρεσιών φιλοξενίας , τις ομαδικές αγορές, το crowdfunding ,το φαγητό αλληλεγγύης, δανειστικές βιβλιοθήκες,την ανακύκλωση-επανάχρηση ,την χρήση ανοιχτού λογισμικού,κοινωνικά δίκτυα ραδιοφώνου και τηλεόρασης κλπ.
vi.Υπηρεσίες Υγείας ,Πρόνοιας, Αναπηρίας ,κατ΄ οίκον φροντίδας και νοσηλείας
Παροχή υπηρεσιών στους Τομείς της Υγείας-Πρόνοιας ,Αναπηρίας και κατ’ οίκον φροντίδας από κοινωνικές επιχειρήσεις, με μονάδες αποκατάστασης , εναλλακτικές παραγωγικές δραστηριότητες και δημιουργία θέσεων απασχόλησης σε άτομα με ειδικές ικανότητες. Θεσμοθέτηση της δυνατότητας παροχής υπηρεσιών σε ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού σε συνεργασία κοινωνικών επιχειρήσεων με δημόσιους και δημοτικούς φορείς.
Κινητοποίηση των επαγγελματιών υγείας (επισκέπτες, επόπτες, διαιτολόγοι γιατροί, νοσοκόμες κλπ.) για την δημιουργία κοινωνικών επιχειρήσεων για την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών κατ΄ οίκον φροντίδας και νοσηλείας.
vii.Αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας
Η Ελλάδα είναι μια από τις χώρες με υψηλή ενεργειακή φτώχεια, κατά συνέπεια με έλλειψη βασικών συνθηκών διαβίωσης και υγείας.
Η παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, με την αξιοποίηση των ενεργειακών κοινωνικών συνεταιρισμών και της πράσινης κοινωνικής καινοτομίας , μπορεί να συμβάλει στην πρόσβαση όλων των νοικοκυριών στην ενέργεια.
viii.Ένταξη ευάλωτων ομάδων, προσφύγων και μεταναστών
Οι κοινωνικές επιχειρήσεις μπορούν να υποστηρίξουν άτομα ευάλωτων και ειδικών ομάδων, με έμφαση σε αιτούντες/ουσες άσυλο, πρόσφυγες και μετανάστες/τριες, σε εξαρτημένους/ες – απεξαρτημένους/ες, σε άστεγους/ες και σε ΡΟΜΑ ή και να απασχολήσουν τα άτομα αυτά , που αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες στην ένταξή τους στην αγορά εργασίας. Ορισμένες δραστηριότητες είναι η δημιουργική απασχόληση για τα παιδιά των προσφύγων, η πρόληψη της νεανικής περιθωριοποίησης μέσω της παροχής συμβουλευτικών και υποστηρικτικών υπηρεσιών και της συμμετοχής σε εκπαιδευτικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες, η καθημερινή υποστήριξη των ανήλικων προσφύγων και μεταναστών, καθώς και των οικογενειών τους, με σκοπό την ομαλή ένταξή τους στο εκπαιδευτικό σύστημα κλπ.
Εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Οδηγού για τις «Κοινωνικές αγορές — με τη συνεκτίμηση κοινωνικών παραμέτρων στις δημόσιες συμβάσεις» C(2021) 3573/26.5.2021
Ο οδηγός «Κοινωνικές αγορές —για τη συνεκτίμηση κοινωνικών παραμέτρων στις δημόσιες συμβάσεις » , έχει ως στόχο να βοηθήσει τους αγοραστές του δημόσιου τομέα και να ενθαρρύνει τις ορθές πρακτικές.
Σκοπός των Κοινωνικά Υπεύθυνων Δημόσιων Συμβάσεων (ΚΥΔΣ) είναι η επίτευξη θετικών κοινωνικών αποτελεσμάτων στις δημόσιες συμβάσεις, για να :
Η ένταξη της κοινωνικής οικονομίας και της κοινωνικής επιχειρηματικότητας σε όλο το φάσμα της τυπικής και άτυπης εκπαίδευσης, ώστε να αποκτηθεί συνείδηση ομάδας, συνεργατισμού και κουλτούρας συνεπιχειρείν σε νέους και σε δρώντες σε αυτήν.
Η τεκμηρίωση της αναγκαιότητας θεσμικής κατοχύρωσης και εφαρμογής της εκπαίδευσης, κατάρτισης, δια βίου μάθησης και συμβουλευτικής, για την ανάπτυξη κοινωνικού επιχειρείν και την σύσταση, οργάνωση, λειτουργία και διακυβέρνηση φορέων κοινωνικής επιχειρηματικότητας.
Η ανάπτυξη εκπαιδευτικών περιγραμμάτων και υλικού εκπαίδευσης και πιστοποίησης για τους ήδη και εν δυνάμει κοινωνικούς επιχειρηματίες, εκπαιδευτές, συμβούλους και μέντορες κοινωνικής επιχειρηματικότητας.
Η δημιουργία και λειτουργία δομών και εργαλείων υποστήριξης της κοινωνικής οικονομίας (θερμοκοιτίδες, Κέντρα στήριξης, περιφερειακές Ενώσεις, Κέντρο Γνώσης Κοινωνικής Οικονομίας, webinars, δείκτες μέτρησης κοινωνικού επιχειρηματικού αντικτύπου, κ.α.).
Ένταξη δράσεων εκπαίδευσης, κατάρτισης και συμβουλευτικής σε προγράμματα του ΕΠΑΝΑΔ, του ΕΠΑνΕΚ και των ΠΕΠ.
Δημιουργία ή αξιοποίηση Ιστοχώρων για τη διάδοση της γνώσης, επιχειρηματικών σχεδίων και καλών πρακτικών μέσω ασύγχρονης εκπαίδευσης ή/ και webinars σε συνεργασία με Α.Ε.Ι. (π.χ. Ε.Α.Π.).
Η κυβέρνηση και η περιφερειακή Αυτοδιοίκηση στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού σχεδίου δράσης για την κοινωνική οικονομία πρέπει να εκπονήσει, ένα πλαίσιο για την ενίσχυση όλων των πτυχών της κοινωνικής οικονομίας, σε συνεργασία με τους φορείς της Κοινωνίας των Πολιτών και της Κοινωνικής Οικονομίας για μια οικονομία που θα λειτουργεί για τους ανθρώπους και τον πλανήτη.
Σύρος Κοσκοβόλης
Εμπειρογνώμονας Κοινωνικής @ Αλληλέγυας Οικονομίας
Αντιπρόεδρος ΔΑΣ
Ειδικός Σύμβουλος ΠΑΣΕ ΚΑΛΟ
2ο ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ
ΜΗΝΥΜΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΔΑΣ
Αγαπητοί/ες φίλοι/ες,
Το δεύτερο Ενημερωτικό Δελτίο για την ενημέρωση των μελών και των φίλων του Δικτύου περιλαμβάνει τα τεκταινόμενα στο ΔΑΣ από τον Αύγουστο μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2021. Τον πρώτο αυτό δοκιμαστικό χρόνο εφαρμογής του ενημερωτικού δεν τηρήθηκε η τρίμηνη έκδοσή του, ευελπιστούμε ωστόσο εφεξής η έκδοσή του να είναι τριμηνιαία, λαμβάνοντας πάντα υπόψη και το υλικό.
Υπενθυμίζουμε τα μέλη και τους φίλους/ες, εφόσον επιθυμούν, να μας στέλνουν πληροφοριακό υλικό που αφορά τους τομείς δραστηριότητας του ΔΑΣ και προτάσεις ή/και άρθρα για δημοσίευση έως 250 λέξεις (1 σελίδα) και μία φωτογραφία του/της συντάκτη/τριας.
Αναμένουμε τα σχόλια και τις παρατηρήσεις σας για να βελτιώσουμε τον τρόπο επικοινωνίας και ενημέρωσης μεταξύ μας.
Εντός του Φεβρουαρίου του 2022, σύμφωνα με το καταστατικό επίκειται η εκλογοαπολογιστική Γενική Συνέλευση των μελών, η οποία θα γίνει δια ζώσης στην έδρα του συλλόγου, ενώ θα υπάρχει και η δυνατότητα για τα μέλη που δεν θα μπορέσουν να συμμετέχουν δια ζώσης, να την παρακολουθήσουν διαδικτυακά.
Ευχόμαστε το 2022, το 5ο έτος από την ίδρυση του ΔΑΣ, να φέρει σε όλους/ες υγεία, δύναμη και αντοχή με δημιουργικότητα, αλληλεγγύη και ενσυναίσθηση, με ανάπτυξη νέων δραστηριοτήτων από τον ΔΑΣ και συλλογικές επιτυχίες!!!
https://drive.google.com/file/d/1yt4l3c4yYZQIDOUchacHUD1MfPBGPHlU/view?usp=sharing