Οικοδόμηση μιας οικονομίας στην υπηρεσία των ανθρώπων.

Στην ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική & Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών για την «Οικοδόμηση μιας οικονομίας στην υπηρεσία των ανθρώπων: σχέδιο δράσης για την κοινωνική οικονομία» (Βρυξέλλες, 09.12.2021 COM(2021) 778 final), διαπιστώνεται ότι η κοινωνική οικονομία μπορεί να συμβάλει:

Του Σ. Κοσκοβόλη, Αντιπροέδρου του ΔΑΣ.

• στην εφαρμογή των αρχών του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων και στην υλοποίηση του σχεδίου δράσης του 2021 και των πρωταρχικών στόχων για το 2030,
• στην επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) σε ενωσιακό και παγκόσμιο επίπεδο.
• στην αναδιαμόρφωση της οικονομίας μετά την πανδημία COVID μέσω βιώσιμων και χωρίς αποκλεισμούς οικονομικών μοντέλων που οδηγούν σε πιο δίκαιο οικολογικό, οικονομικό και κοινωνικό μετασχηματισμό.
• στην παροχή σημαντικών ευκαιριών για την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων μέσω του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας
• στη μετάβαση προς πιο όμορφους, βιώσιμους και συμπεριληπτικούς χώρους διαβίωσης και τρόπους ζωής, όπως προωθούνται από το Νέο Ευρωπαϊκό Μπάουχαους (Bauhaus), προσφέροντας νέες διεπιστημονικές προσεγγίσεις και λύσεις προσαρμοσμένες στις ανάγκες και στις προσδοκίες των τοπικών κοινοτήτων, και

προτείνεται σειρά δράσεων για την περίοδο 2021-2030, που βασίζονται στην πρωτοβουλία για την κοινωνική επιχειρηματικότητα (SBI) και στην πρωτοβουλία για τις νεοφυείς και τις αναπτυσσόμενες νέες επιχειρήσεις.

Οι προτεινόμενοι άξονες δράσεων για την περίοδο αυτή είναι:

1. ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΘΗΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ
   • Ανάπτυξη πλαισίων πολιτικής και νομικών πλαισίων

Περιλαμβάνει την εξέταση της ιδιαίτερης φύσης και των αναγκών της κοινωνικής οικονομίας όσον αφορά πολυάριθμες οριζόντιες και τομεακές πολιτικές και διατάξεις, όπως εκείνες που αφορούν τη φορολογία, τις δημόσιες συμβάσεις, τον ανταγωνισμό, την κοινωνική αγορά και την αγορά εργασίας, την εκπαίδευση, τις δεξιότητες και την κατάρτιση, τις υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης και φροντίδας, τη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ), την κυκλική οικονομία κ.λπ.

• Κοινωνική οικονομία και κρατικές ενισχύσεις

Βελτίωση των κανόνων που αφορούν τις κρατικές ενισχύσεις για τις κοινωνικές επιχειρήσεις, των κανόνων της ΕΕ σχετικά με τις υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος (ΥΓΟΣ), του μεγέθους της υφιστάμενης κρατικής ενίσχυσης για την πρόσβαση σε χρηματοδότηση και τις επιδοτήσεις για την πρόσληψη εργαζομένων σε μειονεκτική θέση που ρυθμίζονται από τον γενικό κανονισμό απαλλαγής κατά κατηγορία ( ΓΚΑΚ).

• Καλύτερη πρόσβαση στις αγορές: Κοινωνικά Υπεύθυνες Δημόσιες Συμβάσεις

Ενίσχυση της ικανότητας των φορέων της κοινωνικής οικονομίας να υποβάλλουν προσφορές για δημόσιες συμβάσεις, διευκόλυνση της πρόσβασής τους σε ιδιωτικές συμβάσεις, προώθηση και παρακολούθηση της χρήσης κοινωνικά υπεύθυνων δημόσιων συμβάσεων σε συνεργασία με τα ενδιαφερόμενα μέρη της κοινωνικής οικονομίας

• Προώθηση της κοινωνικής οικονομίας σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο

Τόνωση της κοινωνικής οικονομίας και της κοινωνικής καινοτομίας στις αγροτικές περιοχές, μέσω του μελλοντικού δικτύου της ΕΕ για την κοινή γεωργική πολιτική, που θα ενσωματώσει περαιτέρω συνεργατικούς σχηματισμούς (cluster) κοινωνικής και οικολογικής καινοτομίας (CSEI), επέκταση του δικτύου ευρωπαϊκών περιφερειών κοινωνικής οικονομίας, ενίσχυση της δικτύωσης μεταξύ των αγροτικών επιχειρήσεων, δημιουργία τοπικών σημείων επαφής για την κοινωνική οικονομία, κ.α.

• Προώθηση της κοινωνικής οικονομίας σε διεθνές επίπεδο

Προώθηση της στόχευσης στην κοινωνική οικονομία και στην κοινωνική επιχειρηματικότητα στα προγράμματα του Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας και του Μηχανισμού Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας, βελτίωση της πρόσβασης σε χρηματοδότηση για κοινωνικούς επιχειρηματίες στα Δυτικά Βαλκάνια, στην Ανατολική Εταιρική Σχέση και στη Νότια Γειτονία

2. ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΥΚΑΙΡΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΦΟΡΕΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ
   • Στήριξη επιχειρήσεων και ανάπτυξη ικανοτήτων

• Διευκόλυνση της δημιουργίας σύμπραξης δεξιοτήτων για το βιομηχανικό οικοσύστημα εγγύτητας και κοινωνικής οικονομίας, στο πλαίσιο του θεματολογίου δεξιοτήτων και της επικαιροποιημένης ευρωπαϊκής βιομηχανικής στρατηγικής, μεγέθυνση και προώθηση της διεθνοποίησης της κοινωνικής οικονομίας, δημιουργία μιας νέας ενιαίας πύλης για την κοινωνική οικονομία, για την παροχή ενός σαφούς σημείου επαφής για τα ενδιαφερόμενα μέρη της κοινωνικής οικονομίας, άλλους σχετικούς φορείς και άτομα που αναζητούν πληροφορίες όσον αφορά τη σχετική χρηματοδότηση, τις πολιτικές, τα δίκτυα / τις πλατφόρμες και τις πρωτοβουλίες της ΕΕ, ανάπτυξη αντιπροσωπευτικών δικτύων κοινωνικής οικονομίας, ειδικότερα στα κράτη μέλη της ΕΕ όπου οι κοινωνικές επιχειρήσεις και τα οικοσυστήματα κοινωνικής οικονομίας δεν έχουν αναπτυχθεί πλήρως, ενθάρυνση των συμβατικών εκκολαπτηρίων επιχειρήσεων να επεκτείνουν τη στήριξή τους σε φορείς της κοινωνικής οικονομίας, ώστε να βελτιωθούν οι ευκαιρίες στήριξης της ετοιμότητας για επιχειρηματικές επενδύσεις.
  • Διεύρυνση της ελκυστικότητας της επιχειρηματικότητας
• Δημιουργία μιας νέας Ακαδημίας Πολιτικής για την Επιχειρηματικότητα των Νέων στο πλαίσιο του ΕΚΤ+,προώθηση της επιχειρηματικότητας των νέων, μεταξύ άλλων για γυναίκες και κοινωνικούς επιχειρηματίες, μέσω της συνεργασίας με εθνικούς φορείς χάραξης πολιτικής και δίκτυα επιχειρηματικότητας των νέων, προώθηση της αμοιβαίας μάθησης μεταξύ επιχειρηματιών της κοινωνικής οικονομίας με την καλύτερη προώθηση του προγράμματος «Erasmus Νέοι Επιχειρηματίες» στα ενδιαφερόμενα μέρη της κοινωνικής οικονομίας.
  • Βελτίωση της πρόσβασης σε χρηματοδότηση
• Δημιουργία νέων χρηματοπιστωτικών προϊόντων στο πλαίσιο του προγράμματος InvestEU, με στόχο την κινητοποίηση ιδιωτικής χρηματοδότησης για την κάλυψη των αναγκών των κοινωνικών επιχειρήσεων σε διάφορα στάδια ανάπτυξης που θα περιλαμβάνουν εγγυήσεις για την παροχή πρόσβασης σε πιστώσεις για κοινωνικές επιχειρήσεις και πολύ μικρές επιχειρήσεις, επενδύσεις μετοχικού και οιονεί μετοχικού κεφαλαίου σε κοινωνικές επιχειρήσεις και επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται με γνώμονα τον αντίκτυπο, καθώς και επενδύσεις κεφαλαίου σε χρηματοοικονομικούς διαμεσολαβητές.
• Θέσπιση ειδικών μηχανισμών πραγματοποίησης κοινών επενδύσεων με ιδρύματα και φιλανθρωπικούς οργανισμούς σε στοχευμένους τομείς για την εκπλήρωση αποστολής, με στόχο τη διοχέτευση πρόσθετων κεφαλαίων για τη βιωσιμότητα, την ένταξη, την κοινωνική καινοτομία, τη στέγαση και την έλλειψη στέγης, την πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης και την ανάπτυξη οικοσυστημάτων κοινωνικού αντικτύπου.
  • Μεγιστοποίηση της συμβολής της κοινωνικής οικονομίας στην πράσινη και την ψηφιακή   μετάβαση
• Δρομολόγηση της μετάβασης του οικοσυστήματος «Εγγύτητα και κοινωνική οικονομία» για την περαιτέρω συνεργασία με δημόσιες αρχές και ενδιαφερόμενα μέρη για ένα ενισχυμένο και ανθεκτικότερο οικοσύστημα κοινωνικής οικονομίας στην πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση.
• Στήριξη της διακρατικής συνεργασίας για την ενίσχυση της ικανότητας της κοινωνικής οικονομίας να υιοθετεί και να αναπτύσσει πιο οικολογικές πρακτικές, προϊόντα και υπηρεσίες, και να βελτιώνει τις ψηφιακές ικανότητές τους.
• Δρομολόγηση δράσης για καινοτόμο χρηματοδότηση στο Εργαστήριο του Νέου Ευρωπαϊκού Μπάουχαους με στόχο τη δημιουργία πιλοτικού έργου για την κινητοποίηση φιλανθρωπικών συνεισφορών.
• Ανάπτυξη κώδικα δεοντολογίας για τη χρήση και τη διαχείριση δεδομένων στην κοινωνική οικονομία, σε συνεργασία με τα ενδιαφερόμενα μέρη, για τη στήριξη της υιοθέτησης δεδομένων και τεχνολογιών.
• Συνεργασία με τις πόλεις για την ανάπτυξη τοπικών πράσινων συμφωνιών ή δράσεων για την οικολογική συμμετοχή στα κοινά, ενισχύοντας τη συμμετοχή των φορέων της κοινωνικής οικονομίας και των κοινοτήτων στο Σύμφωνο των Δημάρχων της ΕΕ, στην Ευρωπαϊκή Αστική Πρωτοβουλία, στην πρωτοβουλία «Intelligent Cities Challenge» (Πρόκληση των ευφυών πόλεων) και στην πρωτοβουλία για τις κυκλικές πόλεις και περιφέρειες, στην Πλατφόρμα Δίκαιης Μετάβασης, στο Νέο Ευρωπαϊκό Μπάουχαους και στο ευρωπαϊκό σύμφωνο για το κλίμα.
• Στήριξη της υιοθέτησης και των συμπράξεων για την κυκλική οικονομία μεταξύ των κοινωνικών επιχειρήσεων και άλλων παραγόντων, συμπεριλαμβανομένων των συμβατικών επιχειρήσεων, και αύξηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με την κοινωνική οικονομία στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής πλατφόρμας ενδιαφερόμενων μερών για την κυκλική οικονομία, του δικτύου Enterprise Europe Network και άλλων δικτύων.
  • Ενίσχυση της κοινωνικής καινοτομίας
• Ενίσχυση της κοινωνικής καινοτομίας μέσω μιας νέας προσέγγισης διακρατικής συνεργασίας στο πλαίσιο του ΕΚΤ+.
• Δημιουργία Ευρωπαϊκού Καταλυτικού Ταμείου Κοινωνικής Καινοτομίας στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη», με τη συμμετοχή πολιτών, ακαδημαϊκών, επιχειρηματιών, φιλανθρωπικών φορέων, επενδυτών αντικτύπου και δημόσιων διοικήσεων, με στόχο τη στήριξη της αναπαραγωγής και της μεγέθυνσης επιτυχημένων κοινωνικών καινοτομιών για την προώθηση των στόχων των πέντε αποστολών της ΕΕ
• Παροχή επιχορηγήσεων στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» για την ευαισθητοποίηση και τη διευκόλυνση της πρόσβασης των κοινωνικών επιχειρηματιών στους πόρους των πανευρωπαϊκών, εθνικών, περιφερειακών και τοπικών οικοσυστημάτων καινοτομίας.

3. ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΡΟΟΠΤΙΚΩΝ ΤΗΣ

• Διεξαγωγή τακτικών δραστηριοτήτων επικοινωνίας στο πλαίσιο μιας μακροπρόθεσμης επικοινωνιακής προσέγγισης, με έμφαση στον ρόλο και στις ιδιαιτερότητες της κοινωνικής οικονομίας, σε συνεργασία με τα ενδιαφερόμενα μέρη της κοινωνικής οικονομίας.
• Εκπόνηση νέας μελέτης για τη συλλογή ποσοτικών και ποιοτικών πληροφοριών σχετικά με την κοινωνική οικονομία και εκπόνηση ειδικής μελέτης για τις φιλανθρωπικές δωρεές στην ΕΕ.

Το Σχέδιο αυτό είναι μια πολύ σημαντική εξέλιξη που επιτεύχθηκε με την συντονισμένη προσπάθεια του Δικτύου των Δικτύων «Social Economy Europe», όπου εκπροσωπούνται όλα τα Δίκτυα της ΚτΠ και της Κοινωνικής Οικονομίας από τις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες και ευελπιστούμε σύντομα να δημιουργηθεί το Ελληνικό Δίκτυο «Social Economy Greece Network ” για την εκπροσώπησή του στο αντίστοιχο Ευρωπαϊκό Δίκτυο.

Αθήνα,27.1.2022